استارتاپ یکی از مفاهیم جدیدی است که به تازگی وارد دنیای انسانها شده و چیزی در حدود 2 دهه از عمر آن میگذرد. اما در این مدت زمان تعاریف زیاد و نادرستی از این مفهوم ارائه شده است به طوری که کمتر فردی را میتوان یافت که درک درستی از این مفهوم داشته باشد.
بسیاری از افراد تصور میکنند که یک اپلیکیشن یا وبسایت به معنی استارتاپ است. در صورتی که این تصور درست نبوده و حتی رویدادها یا همایشهای مرتبط با کارآفرینی و حتی شرکتهای کوچک کامپیوتری نیز لزوما استارتاپ محسوب نمیشوند. برای درک صحیح از این مفهوم در این مقاله با تعریف دقیق استارتاپ و نحوه راهاندازی آن آشنا خواهیم شد.
استارتاپ چیست؟
اگر بخواهیم تعریف دقیق از استارتاپ ارائه دهیم باید گفت که به کسب و کارهای نوپا گفته میشود که میتوانند با ارائه راهحلهای خلاقانه به منظور رفع یک نیاز، در کمترین زمان رشد کرده و به سوددهی برسند. یکی از ویژگیهای مهم استارتاپها این است که ریسکپذیری زیادی دارند و با توجه به اینکه یک فرایند کارافرینی هستند، احتمال عدم موفقیت و شکست در آنها بسیار زیاد است. استارتاپها دارای 2 ویژگی مهم و بازر هستند:
- تکرارپذیری
- مقیاسپذیری
در خصوص ویژگی تکرارپذیری یک استارتاپ میتواند گفت کسب و کاری است که مدل درآمدی آن قابلیت تکرار به دفعات متعدد را داشته به طوری که در هر تکرار شاهد افزایش درآمد کسب و کار باشیم. به عنوان مثال اگر خروجی یک استارتاپ یک محصول مشخص است، تکرارپذیر بودن به این معناست که بتوان این محصول را به تولید انبوه رسانده و در اختیار تعداد زیادی از کاربران قرار داد.
مقیاسپذیر بودن استارتاپ به این معناست که امکان گسترش مدل درآمدی کسب و کار از طریق افزایش نیروی انسانی یا منابع مالی وجود داشته و بتوان ارزش افزوده بیشتری برای کسب و کار ایجاد کرد. هر کسب و کاری که از این دو ویژگی برخوردار باشد، به عنوان کسب و کار قابل رشد و سودآور شناخته میشود.
با توجه به این موضوع که امروزه اکثر استارتاپهایی که در اطراف خود میبینیم با دنیای فناوری و IT در ارتباط هستند این تصور وجود دارد که استارتاپ به کسب و کاری گفته میشود که حتما در زمینه فناوری فعالیت دارد. هرچند کسب و کارهای آنلاین به دلیل برخورداری از بازار هدف وسیع فضای رشد بیشتری را در اختیار دارند اما استارتاپها لزوما کسب و کارهای آنلاین و مرتبط با IT نیستند.
ایدهای برای کسب و کار
بنیانگذار (Founder) استارتاپ کیست؟
بنیانگذار استارتاپ به کسی گفته میشود که معمولا علاقهای به کار کردن برای دیگران ندارد و تمایل دارد که کسب و کار مورد نظر خود را راهاندازی کند. یکی از مهمترین خصوصیات این افراد ریسکپذیر بودن آنها است که باعث میشود بتوانند هدایت و مدیریت یک کسب و کار را بر عهده بگیرند. تعداد بنیانگذارها در کسب و کارهای مختلف میتواند متفاوت باشد که این تعداد معمولا در کسب و کارهای بزرگ بیشتر است که به آنها همبنیانگذار (Co-Founder) گفته میشود.
چه کسی استارتاپ را ساخت
شتابدهنده استارتاپ چیست؟
همانطور که گفته شد استارتاپ یک کسب و کار نوپا است که معمولا در ابتدا به شکل یک ایده خام هستند و در صورتی که توجیه اقتصادی داشته باشند میتوانند برای جذب سرمایه اقدام کنند. شتابدهنده به مراکزی گفته میشود که به استارتاپها در ابتدای راه کمک میکنند تا بتوانند با سرعت بیشتری رشد کنند و برای جذب سرمایه اقدام نمایند.
مغز متفکر گروه
چگونه یک استارتاپ راهاندازی کنیم؟
قبل از اقدام به راهاندازی یک استارتاپ باید به این نکته توجه کرد که این فرایند بسیار ریسکپذیر است. در صورتی که با راهاندازی کسب و کار محصول یا خدمتی را ارائه دهید که جزو نیازهای واقعی جامعه نباشد، بدون شک با شکست مواجه میشوید.
نکته دیگر در مورد راهاندازی استارتاپ این است که هدایت کسب و کار در ابتدا لذتبخش به نظر میرشد اما به سعی و تلاش زیادی نیاز دارد تا بتوان بحرانهایی که ممکن است در مسیر هدایت کسب و کار به وجود آید را به راحتی پشت سر گذاشت و به موفقیت دست پیدا کرد. در ادامه با 10 مرحله راهاندازی یک استارتاپ موفق آشنا میشویم.
راهاندازی استارتاپ
پیدا کردن یک ایده خوب
اولین قدم در راهاندازی یک استارتاپ، پیدا کردن یک ایده خوب و خلاقانه است. در واقع باید ایدهای را انتخاب کنید که بدیع بوده و در جامعه وجود نداشته باشد. لازمه این کار که توسط بسیاری از کسب و کارهای بزرگ نیز اجرا شده است، تفکر عمیق و برخورداری از شناخت کافی در مورد کمبودها و نیازهای جامعه است.
تحقیق در مورد ایده
پس اینکه ایده اصلی خود را پیدا کرده و در مورد راهاندازی استارتاپ تصمیم قطعی گرفتید باید در مورد ایده خود به صورت کامل و جامع تحقیق کنید. اولین قدم در این مرحله این است که برای بررسی و اطمینان از عملی بودن ایده خود، در بازار کار به صورت کامل تحقیق کنید. با توجه به این که هدف از راهاندازی استارتاپها تبدیل پروسههای اشتباه و سخت به روندی صحیح و سادهتر است، میتوانید فرایند تحقیق را با نوشتن پروسه نادرست آغاز کنید.
در اداکه برای تکمیل تحقیقات خود میتوانید با افرادی صحبت کنید که مانند شما با این مشکل مواجه شدهاند. میتوانید با اشتراک گذاشتن راهحلهای خود با این افراد، نظر آنها را در این مورد کسب کنید. نظرات این افراد را جدی بگیرید و به آن اهمیت دهید زیرا پس از راهاندازی استارتاپ، این افراد به مشتریان شما تبدیل میشوند.
یکی دیگر از موارد مهم برای راهاندازی یک استارتاپ موفق، حصول اطمینان از کاربردی بودن ایده اولیه است. در صورتی که حتی در میانه راه متوجه شوید که ایده مطرح شده از کارایی لازم برخوردار نبوده و توانایی حل مشکلات را ندارد، بهترین اقدام صرف نظر کردن از آن است. پس بهتر است که پس از انتخاب ایده اولیه تحقیقات جامع و کاملی در خصوص کاربردی بودن آن انجام داده و تمام مستندات این تحقیقات را جمعآوری و نگهداری کنید زیرا در آینده برای جذب سرمایهگذار مفید خواهند بود.ساخت نمونه اولیه
ساخت نمونه اولیه از ایده استارتاپ یکی از مهمترین مراحل در راهاندازی استارتاپها است. اگر قصد شما از راهاندازی یک کسب و کار، تولید یک محصول خاص برای رفع نیارهای جامعه است،باید قبل از شروع به کار، برای ساخت چند نمونه از آن اقدام کنید. اما در صورتی که با راهاندازی کسب و کار قصد ارائه خدمات به جامعه دارید باید تحقیقات گستردهتری انجام دهید.
ارائه نمونه اولیه به تعداد محدودی از افراد
در صورتی که هدف شما از راهاندازی استارتاپ تولید یک محصول مورد نیاز جامعه است، پس از ساخت نمونه اولیه، آن را در اختیار تعداد مشخصی از افراد قرار دهید. نیاز نیست در این مرحله جامعه هدف گستردهای انتخاب کنید بلکه انتخاب حداکثر 100 نفر کفایت میکند. اما در صورتی که هدف از راهاندازی کسب و کار ارائه خدمت مشخصی به افراد جامعه است، در این مرحله میتوانید با طرح پرسشنامه این کار را انجام دهید.
انتخاب نام برند
شاید در نگاه اول فکر کنید که نام برند یک اسم عادی است در صورتی که اینطور نبوده و برند نشان دهنده هویت تجاری کسب و کار و استارتاپ محسوب میشود. به همین دلیل باید نامی را برای برند انتخاب کرد که در ذهن مشتی تجربه استفاده از محصول را تداعی کند. پیش از راهاندازی کسب و کار خود نام برند را با صبر و حوصله و با دقت تمام انتخاب کنید. در انتخاب نام میتوانید از افراد با تجربه نیز مشورت گرفته و نامی را انتخاب کنید که متناسب با اهداف شما از راهاندازی استارتاپ باشد.
ثبت دامنه و حضور در شبکههای اجتماعی
یکی از اقداماتی که پس از انتخاب نام برند برای استارتاپ باید انجام داد، ثبت دامنه آن است. در این مرحله در تمام شبکههای اجتماعی که قصد فعالیت در آن را دارید، پس از انتخاب نام برند و راهاندازی کسب و کار، صفحهای بسازید. پیش از عملی کردن ایدههای خود نیازی به فعالیت در این شبکهها ندارید و میتوانید فعالیت در شبکههای اجتماعی و تبلیغات در گوگل را به تیمهای حرفهای در زمینه تولید محتوا بسپارید تا آنها به خوبی کارهای معرفی برند را برای شما انجام دهند.
توجه به مالکیت معنوی و ثبت ایده
در مبحث ارائه نمونه اولیه اشاره شد که باید ایده اولیه به تعداد نفرات محدودی نشان داده شود. در صورتی که نتیجه و بازخورد مثبت از نمایش ایده خود به دیگران دریافت کردید، باید در اولین فرصت نسبت به ثبت ایده خود اقدام کنید تا به این ترتیب بتوانید از حقوق مالکیت فکری ایده خود محافظت کنید زیرا ممکن است افرادی در مورد ایده شما ادعای کذب داشته و قصد مالکیت آن را داشته باشند.
مالکیت معنوی به فرایندی گفته میشود که طی آن افراد قادر به ایجاد حقوقی مانند حق چاپ یا علامت تجاری و غیره در مورد محصول یا ایده خود هستند. برخورداری از این حق باعث میشود که بتوانید از امنیت طرح و ایده خود اطمینان حاصل کرده و به صورت قانونی از مالکیت معنوی ایده خود در برابر افرادی که مدعی بوده و طرح مشابهی دارند دفاع کنید.جذب سرمایهگذار
جذب سرمایهگذار به منظور تأمین سرمایه و هزینههای لازم برای راهاندازی استارتاپ یکی از مهمترین مراحل در این فرایند است. اگر ایده شما خلاقانه و سودآور باشد جای هیچ نگرانی وجود ندارد زیرا میتوان با جذب یک سرمایهگذار و از طریق عقد قرارداد همکاری، سرمایه مورد نیاز برای راهاندازی کسب و کار را فراهم کرد. با توجه به اینکه اکثر استارتاپها برای توسعه به سرمایهگذار نیاز دارند، عدم برخورداری از یک پشتیبان مالی میتواند باعث نابودی ایده شما شود.
سرمایهگذاران پیش از پشتیبانی از ایده شما، تیم و ایده را به صورت دقیق مورد بررسی قرار میدهند و در صورتی که این ایده پولساز و خلاقانه باشد و آینده روشنی در انتظار آن باشد، اقدام به سرمایهگذاری میکنند. پس در صورتی که به ایده خود اطمینان دارید باید برای قانع کردن سرمایهگذاران نهایت تلاش خود را انجام دهید و با ارائه مستندات کافی از تحقیقات خود این اطمینان را در آنها به وجود آورید که قرار است سرمایه خود را در اختیار افراد توانایی قرار دهند.انتخاب مشاور حرفهای
یک مشاوره بازاریابی دیجیتالحرفهای و با تجربه در زمینه راهاندازی استارتاپ میتواند دیدگاه دقیقتر و همه جانبهتری نسبت به زاویه دید ما داشته باشد. این مشاور میتواند با تجربه و دیدگاههای خود موانع زیادی را از سر راه شما در این مسیر برداشته و شما را از همه جوانب در زمینه فعالیت مورد نظر آگاه کند. انتخاب فردی مجرب و موفق به عنوان مشاور میتواند در مدیریت چالشها در مسیر راهاندازی کسب و کار نقش مهمی ایفا کند.
راهاندازی کسب و کار
اگر تمامی مراحلی که تا به اینجا به آنها اشاره شد به نحو صحیح انجام شوند، به این مرحله یعنی راهاندازی استارتاپ میرسید. در صورتی که به این مرحله رسیدید شک نکنید که ایده بسیار خوب و بدیعی برای شروع کار انتخاب کردهاید و در این مرحله باید کسب و کار خود را برای کسب درآمد راهاندازی کنید.
پیشنهاد برای توسعه استارتاپ موفق: سئو سایت های استارتاپی با انجام خدمات سئو منتوریکس
سخن پایانی
در دنیای امروز کسب و کارهای نوپا و به تعبیر دیگر استارتاپها به سرعت در حال رشد و توسعه هستند. بسیاری از این کسب و کارها توانستهاند به موفقیتهای زیادی دست پیدا کنند که همین امر باعث شده تا افراد زیادی به دنبال راهاندازی یک استارتاپ برای کسب درآمد باشند. راهاندازی یک کسب و کار شاید در نگاه اول کار سادهای باشد اما هدایت آن در مسیر درست، بهینه سازی نرخ تبدیل و رسیدن به موفقیت کار بسیار دشواری است که به راحتی قابل انجام نیست.
افرادی که تمایل به راهاندازی استارتاپ در حوزههای مختلف و دستیابی به موفقیت و درآمد دارند باید مراحل مختلفی را به صورت دقیق پشت سر بگذارند تا کسب و کار آنها در مسیر موفقیت قرار بگیرد. به همین منظور در این مقاله تلاش کردیم 10 مرحله اساسی برای راهاندازی یک کسب و کار موفق را مورد بررسی قرار دهیم.