شاید شما هم بعد از قرار دادن محتوا در پنل وردپرس به این پیام برخورده باشید: «چگالی کلمات کلیدی خیلی کم است، روی کلمه کلیدی تمرکز کنید.» دیدن این جمله، تجربه مشترک همه تولیدکنندگان محتوا و متخصصان سئو سایت است. درست وقتی که از سر رضایت، یک آخیش می‌گویید، این پیام ظاهر می‌شود و کاسه کوزه‌‌تان را به هم می‌ریزد. بیایید ببینیم چگالی کلمات کلیدی دقیقاً چیست و برای سئو چه اهمیتی دارد؟ آیا واقعاً به این اندازه که متخصصان سئو مدام بابتش به تولیدکنندگان محتوا تذکر می‌دهند، تأثیر دارد یا نه؟
در ادامه این مقاله، سعی می‌کنیم به زبانی ساده به این سوالات پاسخ دهیم و در نهایت به شیوه‌های بهینه‌سازی تراکم کلمات کلیدی می‌پردازیم.
چگالی کلمات کلیدی چیست؟
شخصاً وقتی کلمه چگالی را جایی می‌بینم، اولین چیزی که به ذهنم می‌رسد تعریف فیزیکی چگالی است:
چگالی (Density) به‌معنای نسبت جرم به حجم است و به درصد بیان می‌شود.
نگران نباشید! قرار نیست برویم پای تخته و فرمول اثبات کنیم. این تعریف در درک بهتر چگالی کلمات کلیدی به ما کمک می‌کند. چگالی کلمات کلیدی، تعداد دفعاتی است که کلمه کلیدی موردنظر شما در کل متن، تکرار می‌شود. یک مثال معروف هم وجود دارد که می‌گوید: اگر یک متن ۱۰۰ کلمه‌ای داشته باشیم که ۵ تا از آن کلمات، کلمه کلیدی باشند، چگالی کلمات کلیدی ما ۵ درصد است.
چگالی کلمات کلیدی، تعداد دفعاتی است که کلمه کلیدی موردنظر شما در کل متن، تکرار می‌شود.
فرمول محاسبه چگالی کلمه کلیدی
چگالی کلمات کلیدی تنها برای محاسبه میزان کلمات نیست، بلکه عبارات کلیدی و کلمات کلیدی longtail هم در این تعریف گنجانده می‌شوند. به همین دلیل به آن، چگالی عبارت کلیدی هم گفته می‌شود. اما ما برحسب عادت و عمومیت بیشتر، از چگالی کلمات کلیدی استفاده می‌کنیم.
خب، حالا چگالی کلمات کلیدی چطور محاسبه می‌شود؟
نحوه محاسبه چگالی کلمات کلیدی به زبان ساده
دو فرمول برای محاسبه چگالی کلمات کلیدی توسط متخصصان سئو و کارشناسان تولید محتوا استفاده می‌شود.
فرمول اول: تقسیم کلمات کلیدی
در این روش، کلمه کلیدی یک عبارت دو کلمه‌ای در نظر گرفته می‌شود. بنابراین، این دو کلمه، جداگانه در محاسبه چگالی کلمات کلیدی استفاده می‌شوند. مثلاً عبارت «قیمت لپ‌تاپ» را در نظر بگیرید. اگر طول مقاله شما ۵۰۰ کلمه باشد و فقط یکبار از «قیمت لپ‌تاپ» استفاده کنید، چگالی کلمات کلیدی محتوا، ۵۰۰/۲ یا ۰.۴٪ است.
فرمول دوم: مجموعه کلمات کلیدی
در این روش، کل عبارت کلیدی، یک کلمه واحد در نظر گرفته می‌شود. مهم هم نیست که یک کلمه داریم یا دو کلمه یا بیشتر از آن. بنابراین چگالی کلمات کلیدی «قیمت لپ‌تاپ» در مثال قبل، ۵۰۰/۱ یا ۰.۲٪ است.
تا به اینجای کار از کلمات کلیدی خوشتان آمده است؟ اگر دوست دارید در زمینه تحقیق کلمات کلیدی استاد شوید شرکت در یک دوره دیجیتال مارکتینگ خوب می‌تواند اولین قدم عملی به سمت تحقق آرزوهای‌تان باشد. آماده‌اید؟
بیشتر بخوانید: سئو چیست؟
نحوه بررسی چگالی کلمات کلیدی در محتوا
برای این‌که بفهمید چقدر از کلمات کلیدی در متن خود استفاده کرده‌اید، یک کاغذ بردارید و به کمک فرمول‌های بالا، حساب و کتاب کنید. البته انجام این کار برای متن‌هایی با طول بیش از ۸۰۰ کلمه بسیار زمان می‌برد و ممکن است اشتباه کنید. به همین دلیل، پیشنهاد می‌کنیم از یکی از ابزارهای زیر استفاده کنید:
این تصویر را ذخیره کنید.
اگر از پنل وردپرس استفاده می‌کنید، افزونه یواست سئو (Yoast SEO) را فعال کنید و به‌راحتی، چگالی کلمات کلیدی را از Keyphrase Density چک کنید. در غیر این‌صورت، می‌توانید از ابزار On-Page SEO Checker الکسا، میزان استفاده از کلمات کلیدی را بررسی کرده و مطمئن شوید که صفحه شما از هر نظر بهینه است.
اگر می‌خواهید چگالی کلمات کلیدی حجم بسیاری از مطالب خود را چک کنید، ابزارهای رایگان زیر را به شما پیشنهاد می‌کنیم:
- Smallseotools.com
- Tools.seobook.com
- Seocentre.com
- Prepostseo.com
- Thehoth.com
بیشتر بخوانید: راهنمای جامع سئو وردپرس
میزان مناسب چگالی کلمات کلیدی چقدر است؟
تعدادی از متخصصان سئو می‌گویند: «مقدار ایده‌آل چگالی کلمات کلیدی حدود ۱ تا ۲ درصد است». به‌این معنا که، در هر ۱۰۰ کلمه، کلمات کلیدی ۱ یا ۲ بار تکرار می‌شوند. اما ببینیم که این موضوع چقدر صحت دارد. در نظر داشته باشید، منتوریکس در ارائه خدمات سئو و بهینه سازی وبسایت، صرفا به اعداد و درصد توجه نمی کند و با توجه به نوع مطلب، چگالی کلمات کلیدی را تعیین می کند.
«مقدار ایده‌آل چگالی کلمات کلیدی حدود ۱ تا ۲ درصد است»
به‌طور کلی، باید بدون بمباران صفحه توسط کلمات کلیدی، به گوگل نشان دهید که محتوای شما درباره چیست. اگر ابزارهای محاسبه چگالی کلمات کلیدی درصد پایینی را به شما نشان می‌دهند یا چراغ چگالی عبارت کلیدی، قرمز شده، باید تعداد کلمات کلیدی را بیشتر کنید. دقت کنید که افزایش چگالی کلمات کلیدی تا یک حدی به شما کمک می‌کند. از یک جایی به بعد، گوگل صفحه شما را اسپم فرض می‌کند و ممکن است از نتایج ایندکس حذف شوید.
سایت www.seoreviewtools.com برای چک چگالی کلمات کلیدی
واقعیت این است که چگالی بالا، غیرطبیعی به‌نظر می‌رسد و انگار پا روی خط قرمزهای گوگل می‌گذارید. چرا مشکل‌زا؟ زیرا این شیوه تولید محتوا، فاقد خلاقیت بوده و باب دل گوگل نیست و احتمال زیادی وجود دارد که ندانسته مجازات شوید.
بیایید سر این موضوع به توافق برسیم که چگالی کلمات کلیدی ایده‌آل یک افسانه است. در نظر گرفتن یک رقم مناسب برای چگالی کلمات کلیدی، فقط باعث می‌شود متن‌های شما ربات‌گونه و مصنوعی به‌نظر برسند. بنابراین تیم تولید محتوایتان را از این چارچوب‌های دست‌وپاگیر خلاص کنید. چون چگالی کلمات کلیدی به‌اندازه تولید محتوای باکیفیت اهمیت ندارد.
بهتر است، کلمات کلیدی در موارد زیر ظاهر شوند:
مهم‌ترین موارد:
- تگ عنوان یا Title Tag (ترجیحاً ابتدای عنوان)
- محتوای بدنه یا Body Content (هر چقدر در صفحه یا مقاله بالاتر باشد، بهتر است)
کم‌اهمیت‌ترین موارد:
- هدینگ (H1، H2 و…)
- URL
- توضیحات متا
- تگ آلت (Alt Tag) تصویر
کلیدواژه در عنوان، هدینگ، URL، توضیحات متا و… باید فقط یکبار تکرار شود. در حالی‌که، می‌توان کلیدواژه و کلمه کلیدی متا را بیش از یکبار در محتوای بدنه نوشت.
چرا چگالی کلمات کلیدی برای سئو مهم است؟
چگالی کلمات کلیدی برای تبلیغ در گوگل از این نظر اهمیت دارد که می‌خواهد بهترین گزینه موجود را سر راه کاربر سرگردان از جست‌وجو قرار دهد. برای مطابقت محتوای شما با جستار جست‌وجو، گوگل باید بفهمد که درباره چه چیزی حرف می‌زنید. اگر حجم کلمات کلیدی مورد استفاده شما زیاد است، بازدیدکننده کلافه می‌شود و بدون خواندن متن، صفحه را ترک می‌کند. شما باید با هدف اطلاعات دادن به کاربر، تولید محتوا کنید و بااستفاده از کلمات کلیدی، متن را زودتر به دست او برسانید. نه این‌که برای کلمات کلیدی، محتوا بنویسید.
مراقب باشید اشک کیووردها را درنیاورید!
از طرفی تراکم بالای کلمات کلیدی به موتور جستوجوگر این پیام را می‌دهد که شما از تکنیک بمباران کلمات کلیدی (keyword stuffing) استفاده می‌کنید، که همچنین به‌عنوان بهینه‌سازی بیش از حد شناخته می‌شود. از آن‌جایی که گوگل دوست دارد بهترین نتیجه را از نظر ارتباط و خوانایی به کاربران نشان دهد، این امر تأثیر منفی بر رتبه شما می‌گذارد.
چطور از بمباران کلمات کلیدی جلوگیری کنیم؟
اگر نویسنده خوبی هستید، باید بدانید که بمباران کلمات کلیدی تمام زحمات شما را برباد دهد. بهترین راهکار برای جلوگیری از این اتفاق رصد رقباست. موضوعی که قرار است درباره آن بنویسید را جست‌وجو کنید و تعدادی وبسایت را در مرورگر باز کنید. صفحه به صفحه کلمات کلیدی مورد استفاده را پیدا کنید. سپس با کمک همان کلمات کلیدی، یک مقاله بنویسید. محتوای تولیدی برای خواننده آموزنده و برای ربات‌های جستوجوگر جذاب خواهد بود.
چگالی کلمات کلیدی، به‌طور مستقیم بر سئو سایت تاثیر می‌گذارد. اگر به‌مقدار کم استفاده شود، احتمال این‌که سایت رتبه خوبی به دست آورد، کم است. زیاد به‌کار بردن آن هم، نوعی گل به‌خودی محسوب می‌شود. تکنیک‌های صحیح استفاده از کلمات کلیدی و تأثیرات آن بر سئو را می‌توانید در یک دوره سئو جامع بیاموزید و مورد استفاده قرار دهید.
استراتژی‌های بهینه‌سازی چگالی کلمات کلیدی
موتورهای جستوجوگر، دقیقاً نگفته‌اند که میزان ایده‌آل چگالی کلمات کلیدی چقدر است. به همین دلیل بهتر است به‌جای چشم دوختن به بالا و پایین شدن عدد درصد چگالی، راهکارهای موثر بهینه سازی نرخ تبدیل کلمات کلیدی را در پیش بگیرید.
۱. محتوا را برای مخاطب بنویسید، نه الگوریتم‌ها
به یاد داشته باشید که بهترین محتوا، اول برای مخاطبان نوشته می‌شود. ساده بنویسید و از کلمات کلیدی منحصربه‌فرد در متن خود استفاده کنید. درباره انواع تولید محتوا و نحوه تولید محتوای موثر تحقیق کنید، سایت‌های رقیب را بررسی کرده و یک محتوای کاربردی خلق کنید. در پایان کار برگردید و ببینید آیا می‌توانید به‌طور طبیعی، کلمات کلیدی را تا جایی اضافه کنید که چگالی کلمات کلیدی به حد مناسب برسد یا نه.
۲. از مشتقات کلمات کلیدی استفاده کنید
اگر چگالی کلمات کلیدی خیلی برایتان اهمیت دارد، از مشتق‌سازی غافل نشوید. به کمک این استراتژی بدون نیاز به چگالی بالا، می‌توانید رتبه خوبی کسب کنید. استفاده از مشتقات کلمات کلیدی با هدف جلوگیری از بمباران کلمات کلیدی انجام می‌شود. علی‌رغم این‌که این کلمات، جزء کلمات کلیدی شما محسوب نمی‌شوند، اما به دیده‌شدن شما کمک می‌کنند.
مثلاً می‌خواهید با کلمه کلیدی «هتل‌های ارزان قیمت» رتبه بگیرید. اکثر نویسندگان، با اضافه کردن نام یک شهر و تغییر آن، فکر می‌کنند کلمه جدید ساخته‌اند. اما واقعیت این است که «هتل‌های ارزان قیمت تهران» با «هتل‌های ارزان قیمت اهواز» و «هتل‌های ارزان قیمت تبریز» هیچ فرقی ندارد. نگویید حالا که فرقی ندارد، لابد استفاده از آن هم ضرری ندارد. چون ممکن است مورد خشم گوگل قرار گرفته و اسپم شوید. در عوض، می‌توانید به جای «هتل‌های ارزان قیمت» از «هتل‌های مقرون‌به‌صرفه» استفاده کنید. یعنی یک کلمه هم معنی پیدا کنید که شباهت ساختاری با کلمه کلیدی اول نداشته باشد.
۳. یک محتوا را برای جستارهای مختلف بهینه‌سازی نکنید
مثلاً اگر کلمه کلیدی اصلی شما «روش‌های رزرو بلیط هواپیما» است، هر روش و سایت را مختصراً توضیح بدهید. ممکن است سایتی که معرفی می‌کنید، معروف باشد و کاربران درباره نحوه استفاده از آن، زیاد جست‌وجو کرده باشند. از آن کلمات کلیدی پرجست‌وجو به منظور بهینه‌سازی محتوای خود استفاده نکنید. زیرا علاوه بر بهینه‌سازی بی‌اثر، فرصت تولید محتوای جدید را می‌سوزانید.
نتیجه‌گیری
همانطور که قبلاً اشاره کردیم، متخصصان سئو عدد ثابت و دقیقی را به‌عنوان چگالی مناسب کلمات کلیدی درنظر نمی‌گیرند. تقریباً تمام موتورهای جستوجوگر اعلام کرده‌اند که چگالی کلمات کلیدی بین ٪۱ تا ۲٪ افسانه‌ای بیش نیست.
مت کاتس، رییس سابق تیم اسپم وب گوگل هم گفته است: «خوشحال می‌شوم که کاربران وسواس خود را نسبت به چگالی کلمات کلیدی کنار بگذارند. هیچ قانون سفت و سختی در این زمینه وجود ندارد».
بنابراین، به شما توصیه می‌کنیم که به‌جای صرف وقت برای چک‌کردن چگالی عبارت کلیدی مورد استفاده، محتوا را از نظر برجستگی کلمات کلیدی، نزدیکی کلمات کلیدی فرعی به‌یکدیگر و استفاده از مترادف‌ها، بهنیه‌سازی کنید. پس از آماده شدن متن، یکبار متن را با صدای بلند بخوانید تا مطمئن شوید که هیچ چیزی در آن مصنوعی و تحمیلی نیست. به‌جای حساسیت بر چارچوب‌های سئو، بر خلاقیت و تولید محتوای آموزنده و مفید تمرکز کنید. شاید درباره الگوریتم موتورهای جستوجوگر کار زیادی از دست شما برنیاید، اما با صرف کمی وقت، محتوای شما حریف همه الگوریتم‌ها می‌شود.
اگر وقت هیچ کدام از این‌ها را ندارید و می‌خواهید خدمات سئو سایت خود را برون‌سپاری کنید، توصیه می‌کنیم گرفتن مشاوره بازاریابی دیجیتال را در دستور کار خود قرار دهید، تا هم از هدررفت انرژی، وقت و هزینه جلوگیری کنید و هم بتوانید به سرعت از رقبای‌تان پیشی بگیرید.