
آموزش جامع گوگل آنالیتیکس {هر آنچه باید از گوگل آنالیتیکس بدانید}
فرقی نمیکند دیجیتال مارکتری در آمریکا باشید یا در گینه بیسائو (البته نمیدانم در گینه بیسائو وضعیت چطور است؟)؛ به هرحال، هرکجای این کره خاکی که باشید و در یکی از بخشهای دیجیتال مارکتینگ فعالیت میکنید، باید کار با گوگل آنالیتیکس را یاد بگیرید. هیچ عذر و بهانهای برای یاد نگرفتن گوگل آنالیتیکس (Google Analytics) وجود ندارد. مثل این است که پزشکی بدون گوشی معاینه، بیمارش را معاینه کند یا اینکه تعمیرکار ماشین بدون آچار و پیچگوشتی سراغ باز کردن ماشین برود. کار دیجیتال مارکتر هم بدون گوگل آنالیتیکس لنگ است و از طرف دیگر به قول قدیمیها «صورت خوشی ندارد» که دیجیتال مارکتر باشید و موقع مصاحبه بگویید: بلد نیستم با گوگل آنالتیکیس کار کنم!
با هم یاد میگیریم چطور با گوگل آنالیتیکس کار کنیم
خلاصه که به نظر ما هیچ عذر و بهانهای در کار نیست. اگر هنوز با گوگل آنالیتیکس کار نکردید و اصطلاحا یادگیری گوگل آنالیتیکس را پشت گوش انداختهاید و به آن بیتوجهی کردهاید، همین الان دست به کار شوید و شروع کنید. این مطلب برای آشنایی با گوگل آنالیتیکس، آموزش نصب گوگل آنالیتیکس روی سایت و خلاصه نحوه کار با گوگل آنالیتیکس به دردتان میخورد. ما در این مقاله بلندبالا از منتوریکس که تعداد کلماتش کم از داستان حسنک وزیر ندارد، میخواهیم گوگل آنالیتیکس را بشکافیم و به صورت کاملا تخصصی و با زبانی روان دربارهاش صحبت کنیم.
گوگل آنالیتیکس چیست؟
گوگل عزیز و دانا، گوگل آنالیتیکس (Google Analytics) را برای تحلیل دادههای ورودی به سایت یا اپلیکیشن ساخت. بنابراین ما با ابزار تحلیل دادهای روبهرو هستیم که در فضای ابری قرار گرفته و در هر جایی به آن دسترسی داریم. اگر همین الان در اینترنت دربارهاش جستجو کنید، کلی اسامی جور واجور دیگر هم میبینید که منظور همگیشان گوگل آنالیتیکس است: گوگل آنالیز، گوگل آنالیتیک، گوگل آنالتیکس، گوگل آنالیزور یا حتی آنالیز گوگل!
حس و حال دیجیتال مارکتر وقتی از گوگل آنالیتیکس استفاده میکند!
خلاصه که القاب و اسامی مختلفی دارد اما تلفظ اصلیاش در فارسی همین است: گوگل آنالیتیکس (Google Analytics) که در انگلیسی به اختصار GA هم گفته میشود. این ابزار یکی از چندین ابزار رایگان گوگل است برای کمک به صاحبان سایت و دیجیتال مارکترها بوجود آمد.
قبل از اینکه عمیقتر درباره نحوه کار گوگل آنالیتیکس بگوییم، بد نیست اشارهای به ساز و کار کلیاش کنیم: گوگل آنالیتیکس به سایت یا اپلیکیشن متصل میشود، ترافیک سایت یا اپلیکیشن (دادههای بازدیدکنندگان) را رصد و ضبط میکند و در قالب اعداد و نمودار نشان صاحب سایت یا اپلیکیشن میدهد. بعد میتوان با همین دادهها و اطلاعات بدست آمده به پیشرفت کسب و کار کمک کرد. مثلا اگر بدانیم که بیشترین بازدیدکنندگان سایت منتوریکس با گوشی موبایل به سایت ما سر میزنند، بهتر است که فکری به حال بهبود صفحات سایت کنیم و آنها را کاربر پسند و Mobile-friendly کنیم. اطلاعاتی که در ارائه خدمات سئو هم کمک زیادی میکند.
تاریخچه گوگل آنالیتیکس
بد نیست از داستان به دنیا آمدن گوگل آنالیتیکس برایتان بگوییم. برای همین برمیگردیم به سال 2005 میلادی. در این سال، برنامهای به اسم Urchin برای تجزیه و تحلیل دادهها استفاده میشد. کاربران این برنامه برای استفاده از آن باید ماهانه 500 دلار پول پرداخت میکردند که مبلغ زیادی هم بود. گوگل تصمیم به خرید این برنامه گرفت و در همین سال دستی به سر و گوشش کشید و در ماه نوامبر، گوگل آنالیتیکس را معرفی کرد.
تاریخچه گوگل آنالیتیکس از سال 2005 میلادی
گوگل معتقد بود که با توجه به اهمیت دادههای کاربران برای وبمسترها باید ابزار رایگانی را در اختیارشان قرار داد که سایتشان را قویتر کنند. در آن زمان کلی ابزار تحلیل داده پولی مثل I.B.M، WebSideStory و WebTrends وجود داشت و گوگل با رایگان اعلام کردن ابزار تحلیلیاش، جنب و جوشی در میان صاحبان سایت به راه انداخت. خیلیها به سمت استفاده از گوگل آنالیتیکس هجوم بردند که نتیجهاش قطعی سرویس بود. سرورها توانایی و کشش لازم برای این تعداد کاربر را نداشتند. برای همین دسترسی به گوگل آنالیتیکس محدود شد تا سال بعد. در این سال، گوگل اعلام کرد که گزارشهای گوگل ادوردز (Google Adwords) هم به گوگل آنالیتیکس اضافه شده و بعد از آن دسترسی عمومی برای سرویس گوگل آنالیتیکس را اعلام کرد. در اصل در عرض 1 سال، زیرساختهای لازم برای استفاده همگانی از گوگل آنالیتیکس را آماده کرد.
بعدها گوگل در سری «قصههای موفقیت با گوگل آنالیتیکس» از تاثیر چشمگیر گوگل آنالیتیکس روی کسب و کارهای آنلاین گفت. مثلا وبسایت Carolina Rustica (در زمینه طراحی و دکور فعالیت میکند) با گوگل آنالیتیکس توانست 50% افزایش فروش در یک سال داشته باشد.
استفاده از گوگل آنالیتیکس همچنان ادامه داشت و گوگل هم دست از بهینهسازی و انتشار ویژگیهای جدید برنمیداشت تا اینکه در سال 2012 نسخه جدیدی از گوگل آنالیتیکس به اسم Universal Analytics را معرفی کرد. گوگل آنالیتیکس یونیورسال همانی است که در حال حاضر همه دیجیتال مارکترها از آن استفاده میکنند با ویژگیهایی مثل گزارشهای بهتر، کارایی سریعتر، محیط کاربری دوستداشتنیتر و راحتتر.
صفحه خانه گوگل آنالیتیکس یونیورسال در سال 2021
داستان به روزرسانیهای گوگل آنالیتیکس یونیورسال ادامه داشت تا اینکه در اکتبر 2020، گوگل دوباره اعلام کرد که ورژن جدیدی از گوگل آنالیتیکس را روانه بازار کرده که استفاده از آن خیلی راحتتر است. گوگل آنالیتیکس 4 (Google Analytics 4) یا GA4 کم کم جای گوگل آنالیتیکس یونیورسال را میگیرد. ما به صورت مفصل در مقالهای جداگانه از گوگل آنالیتیکس 4 گفتهایم، با این حال در اینجا هم دربارهاش میگوییم. اما فعلا بیایید درباره اهمیت گوگل آنالیتیکس بگوییم. شاید هنوز برای استفاده از گوگل آنالیتیکس قانع نشده باشید.
صفحه خانه گوگل آنالیتیکس 4 در سال 2021
بیشتر بخوانید:
تفاوت گوگل آنالیتیکس یونیورسال با گوگل آنالیتیکس 4
ورژن 1 گوگل آنالیتیکس
در نوامبر 2005 میلادی، گوگل Urchin را خرید: برنامه تحلیل دادهای که کاربرانش باید برای استفاده از آن هزینهای میدادند. در این سال، گوگل تغییری در کد جاوا اسکریپت آن نداد و کد را تحت عنوان urchin.js معرفی کرد.
ورژن 2 گوگل آنالیتیکس
در سال 2007 میلادی، گوگل شکل اولیهی گوگل آنالیتیکس را با تکیه بر برنامهی urchin معرفی کرد و نامش را GA گذاشت. اسم کد جاوا اسکریپت گوگل آنالیتیکس را هم به ga.js تغییر داد. دو سال بعد اتفاقی جالب در ورژن دوم گوگل آنالیتیکس افتاد. گوگل به کاربران گوگل آنالیتیکس اطلاع داد که تگ گوگل آنالیتیکس را باید قبل از بسته شدن تگ head در سایت قرار دهند. این کار باعث شد که سرعت لود سایت و همچنین انتقال اطلاعات بالاتر برود.
ورژن 3 گوگل آنالیتیکس
گوگل آنالیتیکس یونیورسال (Universal Analytics) در سال 2013 معرفی شد و کد جاوا اسکریپت آن هم analytics.js نام گرفت. این کد جدید، اطلاعات خیلی بیشتر و مفیدتری را از سایت به گوگل آنالیتیکس انتقال داد. اطلاعاتی مثل کانالهای ورودی به سایت، دایمنشنها، ترکینگ user-id و گزارشهای لحظهای (real-time reports).
ورژن 4 و 5 گوگل آنالیتیکس
در ماه جولای 2019، گوگل آنالیتیکس نسخهی بتایی معرفی کرد به اسم App+Web Properties. این نسخه بتا هم برای اپلیکیشنها استفاده میشد و هم برای وبسایتها. بعدها گوگل آنالیتیکس اسم این نسخه را به گوگل آنالیتیکس 4 تغییر داد. هدف از این به روزرسانی، یکپارچهسازی دادههای وبسایت و اپلیکیشن بود. گوگل میگوید که با گوگل آنالیتیکس 4 تلاش میکند تا به کاربرانش امکان بهتری برای تهیه گزارش بدهد و از طرف دیگر استفاده از آن را راحت کرده.
روند تغییرات گوگل آنالیتیکس براساس کارایی و لوگو
چرا گوگل آنالیتیکس مهم است؟
یادتان میآید حدود 10 یا 15 سال پیش، در وبلاگهای فارسی، شمارنده بازدیدکنندگانی بود که آمار کاربران حاضر را میداد؟ حتی همین الان هم اگر سری به وبلاگهای فارسی از بلاگفا، میهن بلاگ یا رزبلاگ بزنید، این شمارنده را در صفحه وبلاگها میبینید. خیلی بیرحمی است اگر بگوییم که سیستم گوگل آنالیتیکس به همین شمارندهها شباهت دارد اما برای تفهیم قضیه راه دیگری سراغ نداشتیم!
نمونه شمارنده بلاگ در یکی از وبلاگهای بلاگفا
گوگل آنالیتیکس برای تجزیه و تحلیل دادههای وبسایت یا اپلیکیشن به کار میرود. تصور کنید که شما سایت فروشگاهی داشته باشید و کلی زحمت کشیدهاید و برایش وقت گذاشتهاید اما هیچ خبری از خرید در آن نیست. نمیدانید بازدیدکنندگان سایت بعد از اینکه وارد سایت شما میشوند، به کدام صفحات سر میزنند، دنبال چه محصولاتی میگردند، چه چیزی در قسمت جستجوی سایت مینویسند، در هر ساعت از شبانهروز چه تعداد بازدیدکننده دارید یا حتی با چه دستگاه موبایلی به سایت شما آمدند. بدون ابزار تحلیلی سایت مثل گوگل آنالیتیکس، جوابها را پیدا نمیکنید. برای همین به دلایل زیر باید گوگل آنالیتیکس را روی سایت نصب کنید.
- گوگل آنالیتیکس رایگان است
- دادههای گوگل آنالیتیکس قابل اعتماد و به روز است
- گوگل آنالیتیکس روی تمامی وبسایتها قابل استفاده است (از سایتهای وردپرسی تا سایتهایی با برنامهنویسی شخصی)
- گوگل آنالیتیکس به ابزارهای مهم دیگری مثل گوگل ادز، مایکروسافت کلریتی و... متصل میشود
- محیط کاربری گوگل آنالیتیکس ساده است
- هرکسی حتی با سطح دانشی ابتدایی از دیجیتال مارکتینگ میتواند از گوگل آنالیتیکس استفاده کند
- گوگل همیشه برای استفاده از گوگل آنالیتیکس، آموزشهای تصویری و ویدئویی را به صورت رایگان در اختیار کاربرانش قرار میدهد
بیشتر بخوانید: چرا باید از گوگل آنالیتیکس استفاده کنیم؟
گوگل آنالیتیکس چطور کار میکند؟
همه چیز زیر سر یک تکه کد جاوا اسکریپتی است که دادهها را از وبسایت جمع میکند و تحویل گوگل آنالیتیکس میدهد. برای نصب گوگل آنالیتیکس روی وبسایت، باید این کد (تگ-Tag) را از قسمت تنظیمات گوگل آنالیتیکس برداریم و در قسمتی از سایت بگذاریم که تمامی کدها را داخل خودش جای داده. بعد از آن، هربار که کاربری به وبسایت سر میزند و کاری انجام میدهد، رفتار و خصوصیاتش از طریق همین تگ به گوگل آنالیتیکس فرستاده میشود و گوگل آنالیتیکس هم در قالب آمار و اعداد آنها را نشان صاحب سایت میدهد.
گوگل آنالیتیکس چطور دادهها را جمعآوری میکند؟
بنابراین برای راهاندازی گوگل آنالیتیکس روی وبسایت باید اسکریپت گوگل آنالیتیکس را داخل روت سایت قرار دهید. این کد در تمامی صفحات وبسایت یا اپلیکیشن قرار میگیرد و هربار که بازدیدکننده به سایت یا اپلیکیشن سر میزند، دادههایش را میخواند. برای قرار دادن اسکریپت گوگل آنالیتیکس (تگ گوگل آنالیتیکس) در قسمت بعدی به طور مفصل دربارهاش صحبت میکنیم. فعلا در این بخش از ساز و کار گوگل آنالیتیکس میگوییم.
همانطور که گفتیم، با همان تکه کد جاوا اسکریپتی، دادههای بازدیدکنندگان سایت به گوگل آنالیتیکس مخابره میشود و در داشبورد گوگل آنالیتیکس به صورت اعداد، نمودار و آمار جالب نشان داده میشود. ما این اعداد و آمار را تحت عنوان metric و dimension میشناسیم. این دو کلمه، از کلمههای پرکاربرد گوگل آنالیتیکس هستند که به کرات از آنها استفاده میکنیم.
- دایمِنشن (Dimension): نوع رفتار کاربران و نحوه تعاملشان با سایت یا اپلیکیشن را نشان میدهد. مثلا دایمنشن country یا دایمنشن source به ما میگوید که کاربران/بازدیدکنندگان از چه کشوری به وبسایت یا اپلیکیشن سر زدند، یا اینکه از کدام کانال ورودی (گوگل ادز، اینستاگرام و...) آمدند.
- متریک (Metric): واحدهای اختصاصی شمارشی و قابل اندازهگیری است که تعداد دایمنشنها را مشخص میکند. مثلا متریک time on page مربوط به دایمنشن page است که به ما میگوید بازدیدکننده چه مدت زمانی (چند ثانیه، دقیقه یا حتی ساعت) روی وبسایت ما بوده.
بیشتر بخوانید: اصطلاحات گوگل آنالیتیکس برای تازهکارها
چه کسانی باید از گوگل آنالیتیکس استفاده کنند؟
- دیجیتال مارکترها: اول از همه با دیجیتال مارکترها سر و کار داریم. این دسته از افراد باید از گوگل آنالیتیکس استفاده کنند یا حداقل نحوه کار با آن را بلد باشند. بدون گوگل آنالیتیکس نمیتوان به کسب و کارهای آنلاین کمک کرد تا نرخ تبدیل (conversion rate) را بهبود دهند. کارشناسان سئو، گوگل ادز، تولید محتوا و پرفورمنس مارکترها در این دسته قرار میگیرند.
- وبمسترها و صاحبان وبسایت و اپلیکیشن: دستهی دیگری که باید از گوگل آنالیتیکس استفاده کنند، وبمسترها، صاحبان وبسایت شخصی و صاحبان کسب و کار آنلاین هستند. فرقی ندارد که این افراد فروشگاه اینترنتی دارند، وبسایتی ساده یا اپلیکیشن. در هر صورت برای اطلاع از نحوه رفتار بازدیدکنندگانشان باید گوگل آنالیتیکس را نصب کنند.
به طور مثال اگر بخواهید جواب سوالات زیر را پیدا کنیم، باید از گوگل آنالیتیکس استفاده کنیم:
- بهترین محتوا (صفحه) سایت از لحاظ میزان مشارکت بازدیدکنندگان کدام است؟
- بیشترین ترافیک (ورودی) از کجاست؟
- بازدیدکنندگان سایت در یک بازهی زمانی (روزانه، هفتگی، ماهانه و...) چقدر هستند؟
- نرخ تبدیل (Conversion rate) چقدر است؟
- بازدیدکنندگان وبسایت چند دقیقه روی صفحات سایت میمانند؟
نصب گوگل آنالیتیکس یونیورسال
در حال حاضر (سال 2021) دو نسخه گوگل آنالیتیکس یونیورسال (Universal Google Analytics) و گوگل آنالیتیکس 4 (GA4) در دسترس کاربران گوگل آنالیتیکس قرار گرفته. تا دو سال گذشته وقتی میخواستیم سرویس گوگل آنالیتیکس را روی سایت پیاده کنیم، از گوگل آنالیتیکس یونیورسال استفاده میکردیم اما در سال 2020 که آپدیت جدید گوگل آنالیتیس (Ga4) معرفی شد، قضیه کمی متفاوتتر شد. حالا برای نصب گوگل آنالیتیکس یونیورسال راه دیگری در پیش داریم. در حال حاضر به محض ساخت اکانت گوگل آنالیتیکس، حساب گوگل آنالیتیکس 4 فعال میشود و اگر در تنظیمات ساخت اکانت گزینه universal analytics را فعال نکنیم، گوگل آنالیتیکس یونیورسال هم ساخته نمیشود. بنابراین برای نصب گوگل آنالیتیکس یونیورسال و ساخت اکانت گوگل آنالیتیکس باید مراحل زیر را انجام دهید:
1- اول از همه برای ثبت گوگل آنالیتیکس روی وبسایت باید سری به وبسایت analytic.google.com بزنید. البته این را هم یادتان باشد که باید فیلترشکن را روشن کند. به طور کلی برای استفاده از محصولات گوگل (گوگل ادز، سرچ کنسول، گوگل آنالیتیکس و...) باید از فیلترشکن استفاده شود.
پیشنهاد میکنیم از اکستنشن (افزونه) وی پی ان برای مرورگر مثل cyberghost استفاده کنید تا کارتان راحتتر باشد. بعد از روشن کردن فیلترشکن، به سایت گوگل آنالیتیکس بروید و روی start measuring بزنید. در اینجا به gmail نیاز دارید. در کل با هر gmail میتوانید چندین گوگل آنالیتیکس بسازید یا اینکه به حسابهای گوگل آنالیتیکس وبسایتهای مختلف دسترسی داشته باشید.
اگر گوگل آنالیتیکس را بدون فیلترشکن باز کنید
طریقه ساخت حساب گوگل آنالیتیکس یونیورسال
در مرحلهی ساخت حساب گوگل آنالیتیکس باید یک سری اطلاعات کلی مثل اسم property (میتواند اسم سایت یا اپلیکیشن باشد)، دامنه، منطقه زمانی (خوشبختانه ایران قابل انتخاب است)، ارز موردنظر، تعداد افرادی که برای property کار میکنند و دلیل استفاده از گوگل آنالیتیکس را پر کنید. با این حال، مهمترین قسمتی که در تنظیمات اولیه ساخت حساب گوگل آنالیتیکس باید به آن توجه کنید، روشن کردن گزینه create a universal analytics property است. با کلیک روی گزینه show advanced option این قسمت را خواهید دید. یادتان باشد اگر این گزینه را فعال نکنید، گوگل آنالیتیکس یونیورسال نخواهید داشت و فقط گوگل آنالیتیکس 4 را خواهید ساخت.
برای ساخت اکانت گوگل آنالیتیکس باید مراحل تصویری را انجام دهید
توصیه میکنیم که حتما این گزینه را فعال کنید تا بتوانید از آن استفاده کنید. البته این نکته را هم بگوییم که گوگل در آینده میخواهد گوگل آنالیتیکس یونیورسال و گوگل آنالیتیکس 4 را اصطلاحا یکی کند و تمامی کاربران از گوگل آنالیتیکس 4 استفاده کنند؛ با این حال تا آن زمان بهتر است که طرز کار و استفاده از هر دو گوگل آنالیتیکس را یاد بگیرید.
فعال کردن گزینه گوگل آنالیتیکس یونیورسال برای ساخت اکانت
بعد از موافقت با قوانین گوگل آنالیتیکس و زدن تیک موافقت، گوگل آنالیتیکس به صورت خودکار اطلاعات گوگل آنالیتیکس 4 را به شما میدهد تا آن را روی سایت نصب کنید. برای نصب گوگل آنالیتیکس 4 باید به بخش بعدی بروید. در حال حاضر ما هنوز میخواهیم درباره نصب گوگل آنالیتیکس یونیورسال بگوییم.
بعد از فعالسازی گوگل آنالیتیکس یونیورسال، شرایط را قبول میکنید تا کد جاوا اسکریپت را بگیرید.
برای پیدا کردن آن کد جاوا اسکریپتی که دربارهاش صحبت کردیم، باید به فضای گوگل آنالیتیکس یونیورسال بروید که از نوار بالایی صفحه قابل مشاهده است. روی قسمت All accounts کلیک کنید تا منوی حساب گوگل آنالیتیکس باز شود و بعد آن حسابی را انتخاب کنید که با UA شروع شده. UA مخفف universal analytics است و شما با رفتن به قسمت admin میتوانید کد جاوا اسکریپت را پیدا کنید.پیدا کردن کد جاوا اسکریپت گوگل آنالیتیکس
در قسمت admin (چرخ دنده)، در منوی property گزینه tracking info را پیدا کنید و روی گزینه tracking code بزنید. این گزینه به شما کد جاوا اسکریپت گوگل آنالیتیکس یونیورسال را میدهد.
کد جاوا اسکریپت گوگل آنالیتیکس را باید در قسمت head وبسایت بگذارید
بعد از برداشتن کد جاوا اسکریپت، باید آن را در قسمت روت سایت (root) خود قرار دهید. برای قرار دادن این کد براساس سطح دسترسی به وبسایت و ابزارهایی که در اختیار دارید، 5 راه وجود دارد:
- نصب گوگل آنالیتیکس یونیورسال برای سایت وردپرسی: اگر سایت وردپرسی باشید، میتوانید مستقیما به قسمت «نمایش» بروید و از آنجا وارد «ویرایشگر پوسته» شوید. در ویرایشگر پوسته، دنبال سربرگ پوسته (Header.php) بگردید و کد جاوا اسکریپت گوگل آنالیتیکس یونیورسال را مستقیما در این قسمت و بعد از تگ head قرار دهید.
نصب گوگل آنالیتیکس در سایت وردپرسی
- راه دیگری که برای نصب گوگل آنالیتیکس روی سایت وردپرس وجود دارد، استفاده از افزونه/پلاگین google site kit است. با این افزونه میتوانید تمامی ابزارهای گوگل مثل گوگل آنالیتیکس، سرچ کنسول و تگ منیجر (Google tag manager) را روی سایت وردپرسی پیاده کنید.
- اگر به این بخش از سایت وردپرس دسترسی ندارید، چارهی کار درخواست از تیم فنی و پشتیبان وبسایت است. کد گوگل آنالیتیکس را برایشان بفرستید و از آنها بخواهید که کد را در قسمت head سایت قرار دهند.
- نصب گوگل آنالیتیکس یونیورسال روی وبسایت غیر وردپرسی: اگر سایت شما وردپرسی نبود، باید مستقیما کد را در قسمت head سایت قرار دهید. در صورتی که دسترسی به این قسمت ندارید، باید از تیم فنی یا کسی که مسئول کارهای فنی سایت بخواهید.
- نصب گوگل آنالیتیکس یونیورسال با گوگل تگ منیجر: راه حل آخر، استفاده از گوگل تگ منیجر (Google tag manager) است. گوگل تگ منیجر ابزار رایگان گوگل برای مدیریت تگهای گوگل است. با این ابزار شما میتوانید کدهای مختلفی را بدون نیاز به حضور تیم فنی روی سایت پیادهسازی کنید. البته این نکته را هم باید بگوییم که برای نصب گوگل تگ منیجر هم باید کد جاوا اسکریپت آن را در قسمت head و body سایت بگذارید. بسته به اینکه سایت وردپرسی باشید یا غیر وردپرسی، کدهای گوگل تگ منیجر باید در این دو قسمت قرار بگیرد. در سایتهای وردپرسی افزونههای نصب گوگل تگ منیجر مثل google site kit وجود دارد. اما برای سایتهایی که سیستم مدیریت محتوای اختصاصی دارند، باید از مسئول فنی سایت درخواست کمک کنید.
در پایان و بعد از قرار دادن کد جاوا اسکریپت گوگل آنالیتیکس، وقتش رسیده که درستی آن را چک کنید. برای این کار، میتوانید از قسمت tracking code (همان جایی که کد جاوا اسکریپت را برداشتید)، گزینه send test traffic را بزنید تا در لحظه به شما نشان دهد که ترافیک تستی کار میکند یا نه. راه دیگری که برای تست قرارگیری درست کد گوگل آنالیتیکیس وجود دارد، استفاده از گزارش realtime در گوگل آنالیتیکس است که در بخش معرفی گزارشها دربارهاش معرفیاش میکنیم. این نکته را هم یادتان باشد که معمولا و حداکثر 24 ساعت طول میکشید تا دادهها از وبسایت به گوگل آنالیتیکس مخابره شوند.
ارسال ترافیک تست در گوگل آنالیتیکس
نصب گوگل آنالیتیکس 4
گوگل در آپدیت گوگل آنالیتیکس 4 تلاش کرده که نصب این ابزار راحتتر شود. برای اتصال گوگل آنالیتیکس 4 به وبسایت دو راه داریم: استفاده از کد جاوا اسکریپت و قرار دادن مستقیم آن در داخل سایت مثل کاری که برای گوگل آنالیتیکس 4 کردیم یا استفاده از گوگل تگ منیجر.
برای نصب گوگل آنالیتیکس 4 با گوگل تگ منیجر، باید از measurement ID استفاده کنیم. همان آیدی که ابتدای ساخت حساب گوگل آنالیتیکس 4 به ما نشان داده شد.
در گوگل آنالیتیکس 4 بهتر است با measurement ID، گوگل آنالیتیکس 4 را روی سایت نصب کنیم
برای دسترسی به measurement ID باید در گوگل آنالیتیکس 4 به قسمت Admin بروید. در اینجا زیر قسمت property گزینه Data streams را انتخاب کنید تا وبسایت را ببینید. روی وبسایت کلیک کنید تا اطلاعات measurement ID باز شود. بعد این آیدی را کپی کنید و سراغ گوگل تگ منیجر بروید.
در گوگل تگ منیجر باید تگ جدید برای گوگل آنالیتیکس 4 بسازید. برای این کار، در منوی tags گوگل تگ منیجر روی new کلیک کنید و طبق تصویر زیر مراحل را انجام بدهید:
چطور گوگل آنالیتیکس 4 را با گوگل تگ منیجر نصب کنیم؟
بعد از قرار دادن measurement ID و ثبت تگ GA4 باید روی گزینه submit کلیک کنید تا این تگ در گوگل تگ منیجر منتشر شود. معمولا 24 ساعت طول میکشد تا دادهها از وبسایت به گوگل آنالیتیکس 4 فرستاده شوند.
بیشتر بخوانید: هرچیزی که باید از گوگل آنالیتیکس 4 بدانید
پیدا کردن measurement ID گوگل آنالتیکس 4 در گوگل آنالیتیکس یونیورسال
اگر از کسانی باشید که از گوگل آنالیتیکس یونیورسال استفاده میکنید و حالا میخواهید به گوگل آنالیتیکس 4 مهاجرت کنید، باید به منوی admin بروید. در قسمت property، گزینهای با عنوان GA4 Setup وجود دارد که با کلیک روی آن میتوانید measurement ID را پیدا کنید.
تنظیمات گوگل آنالیتیکس 4 در گوگل آنالیتیکس یونیورسال
بعد از کلیک روی GA4 Setup پنجرهای برایتان باز میشود و از شما میپرسد که میخواهید گوگل آنالیتیکس 4 را راهاندازی کنید؟ شما هم با کلیک روی گزینه create property موافقت خود را اعلام کنید.
بعد روی گزینه get started بزنید تا measurement id را پیدا کنید و از طریق گوگل تگ منیجر، گوگل آنالیتیکس 4 را روی سایت راهاندازی کنید.
در مرحله سوم، تریگر گوگل آنالیتیکس 4 در تگ منیجر را باید all pages انتخاب کنید.
ساختار گوگل آنالیتیکس یونیورسال
برای یادگیری بهتر گوگل آنالیتیکس بهتر است اول از همه با ساختار یا آناتومی آن آشنا شوید. گوگل آنالیتیکس یونیورسال شامل دو بخش کلی است: تنظیمات و گزارشها. در بخش تنظیمات میتوان به آدرس دامنه وبسایت، تنظیمات دسترسی، نحوه اتصال به ابزارهای دیگر مثل گوگل ادز، نوع فیلتر اطلاعات، ساخت goal (کانورژن در گوگل آنالیتیکس 4) و... دسترسی داشت. در بخش گزارشها، گزارش Home، گزارش Realtime، گزارش Audience، گزارش Acquisiton و Behavior قابل دسترس است. این گزارشها براساس تنظیماتی که در قسمت Admin گوگل آنالیتیکس تعیین شده، نشان داده میشوند.
قسمت تنظیمات گوگل آنالیتیکس یونیورسال
در ادامه به تفکیک درباره هرکدام از گزارشها خواهید خواند اما در این بخش میخواهیم از قسمت تنظیمات و Admin بگوییم.
- در قسمت Account سطح دسترسی، تنظیمات حساب (اسم اکانت و کشور)، فیلترها و تاریخچه تغییرات روی گوگل آنالیتیکس را ببینید.
- در قسمت Property، میتوانید تنظیمات property را تغییر دهید. Property در گوگل آنالیتیکس یعنی متعلقات اکانت مثل وبسایت یا اپلیکیشن. پس هرچیزی که به گوگل آنالیتیکس وصل کردید به عنوان property شناخته میشود. در property شما میتوانید اطلاعات ترکینگ کد گوگل آنالیتیکس (همان کد جاوا اسکریپت برای فعالسازی گوگل آنالیتیکس) را ببینید. همچنین یک سری تنظیمات دیگر مثل اتصال گوگل ادز به گوگل آنالیتیکس، اتصال گوگل ادسنسن به گوگل آنالیتیکس، ساخت Audience و انتقال دادهها را انجام دهید.
- قسمت سوم در بخش Admin گوگل آنالیتیکس، view است. view گوگل آنالیتیکس یعنی تنظیمات فرعی و دلبخواهی ما روی اطلاعاتی که از وبسایت به گوگل آنالیتیکس فرستاده میشود. مثلا اگر بخواهیم فقط اطلاعات صفحه وبلاگ وبسایت را داشته باشیم، میتوانیم view وبلاگ بسازیم و تنظیمات آن را طوری قرار دهیم که فقط اطلاعات بازدیدکنندگان وبلاگ به ما نمایش داده شود. به طور کلی برای هر property میتوان 25 ویو (view) تعریف کرد.
تصویر زیر ساختار گوگل آنالیتیکس را به خوبی نشان میدهد. ساسان به عنوان مدیرعامل سایت منتوریکس، صاحب اکانت گوگل آنالیتیکس است و به تمامی بخشهای آن دسترسی دارد. در زیر مجموعه اکانت، property سایت منتوریکس را درست کرده و این property شامل 2 view است:
انواع view در گوگل آنالیتیکس
- ویو شماره 1به اسم master view که شامل تمامی اطلاعات وبسایت است که به گوگل آنالیتیکس فرستاده میشود
- ویو ppc که فقط شیما به آن دسترسی دارد. در این ویو تنها اطلاعاتی از سمت وبسایت به گوگل آنالیتیکس مخابره میشود که از طریق تبلیغات کلیکی انجام شده. مثلا اگر کاربری از طریق اینستاگرام به وبسایت منتوریکس سر زده در ویو ppc نیست اما اطلاعات کاربری که با تبلیغات گوگل ادز به منتوریکس آمده، در ویو ppc نمایش داده میشود.
بیشتر بخوانید: چطور در گوگل آنالیتیکس view بسازیم؟
مزیت ساخت view در این است که شما میتوانید به راحتی براساس تنظیمات و فیلتر اطلاعات، view بسازید و از ورودی اطلاعات اضافی جلوگیری کنید. همچنین با ساخت view برای تست، میتوان تنظیمات گوگل آنالیتیکس را قبل از اعمال نهایی چک و بررسی کرد تا اگر اشتباهی دارند، رفع شوند. این کار به ما کمک میکند که دادههای ورودی از سایت به گوگل آنالیتیکس خراب نشوند.
متریک و دایمنشن در گوگل آنالیتیکس
در قسمت «گوگل آنالیتیکس چطور کار میکند» کمی از متریک و دایمنشن گفتیم. حالا در این بخش میخواهیم به طور مفصل دربارهشان میگوییم. گزارشهای گوگل آنالیتیکس ترکیبی از متریک و دایمنشن (Metric and Dimensions) هستند.
دایمنشن (Dimenstions) مدلی برای ارائه اطلاعات و دادهها و دستهبندی آنها هستند. مثلا دایمنشن city بیانگر شهر بازدیدکننده است، مثلا تهران، یزد یا شیراز یا مثلا page dimension آدرس یا URL صفحهای را نشان میدهد که بازدید شده.
نمونههایی از دایمنشن در گوگل آنالیتیکس: medium، browser، country، language، Campaign و device category
هر دایمنشن هم value متفاوتی دارد. مثلا دایمنشن دستگاه (device category) شامل 3 نوع value است: desktop، mobile و tablet. از این طریق متوجه میشویم که هر دستگاه، چند بازدیدکننده به وبسایت ما آورده. مثلا در تصویر زیر که گوگل آنالیتیکس وبسایت فروشگاهی است، ما میتوانیم نوع دستگاه بازدیدکنندگانی که از وبسایت ترب به سایت فروشگاهی آمدند را ببینیم. مجموعه 811 users به وبسایت آمدند که از این تعداد 614 تای آنها موبایل داشتند، 181 user دسکتاپی بودند و بقیه هم با تبلت صفحه را بازدید کردند. پس اگر کسی از ما میپرسید که چند درصد از بازدیدکنندگان سایت فروشگاهی از ترب با موبایل بودند، جواب ما 77.17 درصد بود.
متریک و دایمنشن در گوگل آنالیتیکس
از آن طرف مِتریک (Metrics) واحدهای اندازهگیری و عددی هستند که تعداد دایمنشن را نشان میدهند. مثلا برای دایمنشن شهر یزد (City dimension)، متریک session 5 هزار تا ثبت شده. این یعنی اینکه از شهر یزد، 5 هزار سِشن ثبت شده. سِشن (Session) در گوگل آنالیتیکس به مجموع تعاملات بازدیدکننده روی صفحات سایت گفته میشود.
متریکها در قالب اعداد، درصد، هزینه و مدت زمان (number values,%, $, time) در گزارش گوگل آنالیتیکس دیده میشوند. همانطور که در بالا هم اشاره کردیم، برای دایمنشن mobile در وبسایت فروشگاهی، متریک 77.17 درصد ثبت شده و همینطور تعداد 614 user.
مهمترین متریکها در گوگل آنالیتیکس
تازهکارها برای گزارشخوانی در گوگل آنالیتیکس با متریکهای زیر سر و کار دارند که در گزارشهای گوگل آنالیتیکس به صورت از پیش تعیین شده وجود دارند:
متریکهای مرتبط با Acquisition جواب سوالاتی را به ما میدهند که مرتبط با نوع رفتار کاربر/بازدیدکننده در سایت هستند:
- Users: بازدیدکنندگانی که حداقل یک بار در سایت سِشن (Session) داشتهاند
- New users: تعداد بازدیدکنندگان سایت که برای اولینبار به وبسایت سر زدند
- Sessions: گوگل آنالیتیکس تمامی رفتار کاربران (اسکرول، کلیک، مشاهده صفحات مختلف) را ضبط میکند و آنها را در قالب session تعریف میکند. مدت زمانی که هر session توسط گوگل آنالیتیکس ضبط میشود، 30 دقیقه است. اگر کاربر/بازدیدکنندهای بیشتر از این زمان در سایت باشد و باز هم کاری انجام دهد، session جدید اتفاق میافتد.
متریکهای گوگل آنالیتیکس
متریکهای Behavior که درباره رفتار کاربران بعد از ورود به سایت است:
- Bounce rate: نرخ پرش یعنی زمانی که گوگل آنالیتیکس دیگر تعامل یا عملی از طرف بازدیدکننده ضبط نمیکند. مثلا اگر کاربری روی صفحهای از سایت بیاید و بعد بدون انجام عملی خاصی (کلیک روی دکمه یا لینک) صفحه رو ترک کند، به عنوان bounce ضبط خواهد شد و در قالب درصد خودش را نشان میدهد.
- Exite rate: نرخ خروج یعنی نسبت تعداد دفعات خروج بازدیدکننده (visitor) از صفحه به تعداد دفعات نمایش صفحه. مثلا اگر کاربری وارد صفحه اصلی سایت فروشگاهی شود، در مرحله بعدی سری به صفحه محصول الف بزند و دوباره به صفحه محصول ب برود و از این صفحه خارج شود، صفحه ب به عنوان صفحه خروج در نظر گرفته میشود.
- Pages/session: میانگین تعداد بازدید صفحات بر یک session
- Session duration: میانگین زمان سپری شده در یک session
متریکهای conversion که براساس goalهایی که ساختهایم، نمایش داده میشوند. اما در کل این متریکها شامل goal conversion rate، goal completion و goal value هستند.
متریکها و دایمنشنها به شما کمک میکنند که اکوسیستم سایت را بررسی کنید و از سلامت آن مطمئن شوید. مثلا اگر نرخ پرش یا باونس ریت بالایی داشته باشید، متوجه خواهید شد که صفحاتتان برای بازدیدکنندگان خوب نیستند و بهینهسازی نشدند.
کاربرد Segment در گوگل آنالیتیکس
وقتی بخواهیم دادههای بازدیدکنندگان را در گوگل آنالیتیکس در دستهبندیهای مشخصی قرار دهیم از Segment استفاده میکنیم. Segment یعنی زیرمجموعهای از دادهها که جزو دادههای کلیتری است. مثلا در زیرمجموعه دادههای users، ما میتوانیم Segment بسازیم از کاربران (users) که از ایران یا آمریکا به سایت ما سر زدند. Segment دیگری که میتوانیم از میان کاربران بسازیم، آن دسته از بازدیدکنندگانی هستند که محصولی را خریداری کردند یا اینکه محصولی را به سبد خریدشان اضافه کردند.
بعد از ساخت سگمنت موردنظرمان، هربار که خواستیم گزارشش را ببینیم، کار سادهای در پیش داریم. فقط کافیست در قسمت گزارشها، نوع سگمنت را انتخاب کنیم تا گزارش مخصوص همان را ببینیم.
2 مسیر برای ساخت Segment در گوگل آنالیتیکس یونیورسال وجود دارد:
- از قسمت گزارشها، مثل تصویر زیر که با کلیک روی add segment میتوان segment جدیدی ساخت.
- از قسمت admin و بخش view، زیر قسمت personal tools and assest، گزینه segment را انتخاب کنید.
تنظیمات ساخت Segment در هر دو مسیر یکی است. بنابراین فرقی ندارد از کدام مسیر، سگمنت بسازید. در این قسمت میتوانید براساس سن، جنسیت، نوع ترافیک ورودی که کاربر با آن آمده و کلی شرطهای دیگر سگمنت بسازید.
گزارش Home گوگل آنالیتیکس
اولین گزارشی که به صورت پیشفرض در گوگل آنالیتیکس خواهیم دید، گزارش Home است. در این بخش یک سری اطلاعات کلی از وضعیت کلی سایت را خواهیم دید. این اطلاعات در اصل چکیدهای از گزارشهای realtime، audience، acquisiton، behavior، conversions و attribution هستند که به ترتیب معرفیشان خواهیم کرد.
گزارش home گوگل آنالیتیکس یونیورسال
در کل، آنچه که در گزارش home گوگل آنالیتیکس خواهید دید، تعداد users، sessions، bounce rate، session duration، کاربران فعلی یا فعال در سایت در حال حاضر، صفحاتی که کاربران در حال حاضر داخل آن هستند، ترافیک کانالهای ورودی، پربازدیدترین ساعات و روزهای هفته، درصد نمایش سایت براساس دستگاه کاربران (موبایل، دسکتاپ، تبلت)، وضعیت کمپین گوگل ادز و نرخ تبدیل و goal است.
از کارهای جالب دیگری که با یک نگاه به گزارش home گوگل آنالیتیکس میتوانید انجام دهید، بهینهسازی ارسال پیامکهای تبلیغاتی است. از طریق اطلاعات و نمودارهای گوگل آنالیتیکس در بخش Time میتوان متوجه شد که چه زمانی بیشترین کاربران روی سایت هستند و فعالیت میکنند و بعد بر این اساس، پیامکهای تبلیغاتی را بفرستید.
بیشتر بخوانید: چطور تاثیر پیامکهای تبلیغاتی با گوگل آنالیتیکس را بهبود دهیم؟
گزارشها و داشبورد شخصیسازی شده (Customization)
اگر بخواهید گزارشی متناسب با نیازها و اهداف خودتان بسازید، میتوانید از داشبورد این بخش استفاده کنید. در اینجا با ساخت داشبورد جدید و استفاده از add widget، متریک و دایمنشنهای جدید به داشبورد اضافه کنید. بعد از آن میتوانید گزارش را ذخیره کنید یا اینکه لینک نمایش گزارش را برای دیگران بفرستید.
این قسمت برای افرادی مناسب است که با دادههای گوگل آنالیتیکس آشنا هستند و میدانند که چطور از ترکیب دادهها و اطلاعات استفاده کنند تا گزارشهای بهتری بسازند.
البته برای ساخت گزارشهای گوگل آنالیتیکس راههای دیگری هم هست؛ مثل استفاده از گوگل دیتا استودیو که ابزار گزارشسازی گوگل است.
بیشتر بخوانید: چطور گزارش سئویی با گوگل دیتا استودیو بسازیم؟
بخش custom alert در گوگل آنالیتیکس
خیلی وقتها پیش میآید که بنا به دلایلی وقت سر زدن به گوگل آنالیتیکس را ندارید. با این حال نمیخواهید از اتفاقاتی که در وبسایتتان میافتد غافل شوید. مثلا اگر وبسایت فروشگاهی دارید و نگران این موضوع هستید که مبادا دسترسی به وبسایتتان برای بازدیدکنندگان قطع شود، کافی است از custom alert استفاده کنید. این قابلیت مثل زنگ هشداری است که گوگل آنالیتیکس از طریق ایمیل برای شما میفرستد. فقط کافیست که شرطهایی برای آن تعریف کنید تا در صورت اتفاق افتادن آن شرطها کار کند.
زچگونه در گوگل آنالیتیکس custom alert بسازیم؟
ما در آموزش ویدئویی جداگانه درباره ساخت custom alert گفتهایم. پیشنهاد میکنیم که حتما این مطلب را بخوانید.
بیشتر بخوانید: چطور در گوگل آنالیتیکس custom alert بسازیم؟
از کارهای بامزهی دیگری که میتوانید با گوگل آنالیتیکس انجام دهید، ساخت annotation است. با ثبت annotation در گوگل آنالیتیکس میتوانید روی نمودارها حاشیه بنویسید. در آموزش ویدئویی، در اینباره گفتهایم:
بیشتر بخوانید: چگونه در گوگل آنالیتیکس لاگ ثبت کنیم؟
گزارش Realtime گوگل آنالیتیکس
بالاخره وارد بخشهای اصلی گزارشهای گوگل آنالیتیکس میشویم. در Realtime ما با دادههای وبسایت به صورت لحظهای و real time سر و کار داریم. یعنی هر آنچه که در لحظه و زمان اکنون در سایت اتفاق میافتد از طریق این گزارش قابل مشاهده است. از ترافیک ورودی به وبسایت گرفته تا تعداد کاربران فعلی و همینطور صفحاتی که در حال حاضر بازدید میشوند.
شما برای اطلاع از وضعیت کنونی سایت میتوانید از گزارش real time استفاده کنید. در صورتی که ورودی زیادی به سایت دارید یا اینکه کمپین تبلیغاتی انجام دادید و میخواهید از درستی کمپین و ورودی آن مطلع شوید، از این قسمت باید استفاده کنید. البته گزارش real time استفاده دیگری هم دارد و آن چک و بررسی events (ایونتها) و goals (کانورژن) است. به طور کلی، وقتی که در گوگل تگ منیجر ایونت میسازیم و میخواهیم از درستی آن در گوگل آنالیتیکس مطمئن شویم، سری به قسمت real time میزنیم تا ببینیم آیا این ایونت به درستی فعال شده یا نه.
گزارش real time گوگل آنالیتیکس
قسمت overview گزارشی کلی از وضعیت حال حاضر سایت را نشان میدهد که مجموعهای از گزارشهای location، ترافیک، صفحات سایت (content)، ایونتها (Events) و کانورژن (conversions) است. مثلا اگر بخواهیم بدانیم که کاربران حال حاضر سایت از کدام کشورها یا شهرهایی هستند باید از گزارش location استفاده کنیم. در صورتی که دنبال بدست آوردن اطلاعات کانالهای ورودی به سایت باشیم، باید سراغ traffic sources برویم. مثلا در تصویر زیر، منابع ترافیکی حال حاضر وبسایت 4 تا است که دو تای آنها با وارد کردن اسم سایت به سایت آمدند (direct) و دو تای دیگر از طریق وبسایت ترب.
در قسمت content، صفحات فعال (Active page) را میبینید. یعنی صفحاتی که در حال حاضر بازدیدکننده دارد و page title آن هم مشخص است.
برای مشاهده ایونتها و کانورژنها (مثلا افزودن محصول به سبد خرید یا خرید کامل محصول) در لحظه، باید به قسمت events و conversions بروید.
این نکته را هم باید بگوییم که به جز اطلاع رفتار کاربران به صورت لحظهای، گوگل آنالیتیکس دادههای 30 دقیقهی اخیر را هم در بخش Real time نمایش میدهد.
گزارش Audience گوگل آنالیتیکس
Audience در گوگل آنالیتیکس (آدیِنس یا گروه مخاطبان) گروهی از بازدیدکنندگان وبسایت هستند که خصوصیات مشترکی با هم دارند و در یک دستهبندی قرار میگیرند؛ مثلا جنسیت (Gender)، نوع دستگاه (Device Type)، کشور (Country) یا نوع مرورگرشان (Browser).
برای دیدن گزارش کامل audience باید به تب گزارش audience در گوگل آنالیتیکس رفت. در این قسمت ترافیک ورودی به سایت براساس هر audience دستهبندی شده و قابل نمایش است. تمامی اطلاعاتی که از بازدیدکنندگان وبسایتتان میخواهید، در این قسمت خواهید دید.
گزارش audience در گوگل آنالیتیکس
برای پیدا کردن سوالات زیر باید از گزارش audience استفاده کنید:
- بازدیدکنندگان سایت از چه دستگاه موبایل و سیستم عاملی استفاده میکنند؟
- بازدیدکنندگان با چه مرورگری به سایت سر زدهاند؟
- زبان مرورگر بازدیدکنندگان سایت چه بوده؟
- بازدیدکنندگان از چه شهر و کشوری بودند؟
- علاقمندی بازدیدکنندگان چه بوده؟ سرگرمی، برنامهنویسی یا...
- چند درصد از بازدیدکنندگان من دفعه اولشان بوده که به سایت سر زدهاند و چند درصد کاربر یا بازدیدکننده دوباره بودهاند؟ (New Vs Returning)
- وضعیت گردش بازدیدکنندگان (Users flow) چگونه بوده؟ مثلا چند درصدشان از صفحه اصلی وبسایت به صفحه محصول موردنظرم رسیدند؟
گزارش Acquisition گوگل آنالیتیکس
در این قسمت میتوانید تمامی دادههای ورودی را براساس کانالها ببینید و تحلیل کنید. ترافیک ورودی سایت براساس ترافیک ارگانیک، direct یا مستقیم، ترافیک ریفرال (مثل رپرتاژ آگهی و وبسایتهای دیگر)، ترافیک شبکههای اجتماعی (مثلا از اینستاگرام یا لینکدین) و ترافیک پولی (Paid traffic) مثل ترافیک گوگل ادز، تُرب، یکتانت و سایر ادنتورکهای ایرانی قابل مشاهده است.
گزارش acquisiton در گوگل آنالیتیکس
بنابراین اگر تبلیغی در اد نتورک ایرانی مثل یکتانت داده باشید یا اینکه همزمان در ترب و گوگل ادز تبلیغ کرده باشید و میخواهید بدانید که کدام کانال ورودی تاثیر بهتری داشته، باید از گزارش Acquisition اسفاده کنید. در این گزارش شما میتوانید عملکرد هر کانال ورودی را براساس متریکها (نرخ پرش، نرخ خروج، avg session duration، تعداد users، new users و...) پیدا کنید.
در صورتی که سرچ کنسول را به گوگل آنالیتیکس وصل کنید، به دادههای سرچ کنسول هم دسترسی خواهید داشت.
بیشتر بخوانید: چطور از User-ID در گوگل آنالیتیکس استفاده کنیم؟
گزارش Behavior گوگل آنالیتیکس
حالا وقتش رسیده که بفهمیم کاربران/بازدیدکنندگان بعد از ورود به سایت چه رفتاری نسبت به محتوا و صفحات سایت دارند. مثلا به چه صفحاتی سر میزنند، داخل سایت چه کلماتی را جستجو میکنند، چه ایونتهایی را فعال کردند، یا چه مدت زمانی در صفحات سایت چرخیدند.
گزارش behavior گوگل آنالیتیکس
این بخش برای بررسی مجدد ایونتهایی که در گوگل تگ منیجر ساختیم هم کاربرد دارد. معمولا یک روز بعد از ساخت ایونت در گوگل تگ منیجر، برای اینکه مطمئن شویم ایونت موردنظرمان فعال است (مثلا ایونت اسکرول ترکینگ صفحات سایت)، به این قسمت سر میزنیم.
گزارش Conversions گوگل آنالیتیکس
برای اینکه بدانیم وضعیت کانورژن یا تبدیل در سایت چگونه است، از این گزارش باید استفاده کنیم. در این قسمت، آدرس goalها و مسیری که کاربران/بازدیدکنندگان طی کردند تا goal اتفاق بیفتد، قابل مشاهده است. مثلا اگر goal خرید ساخته باشید با استفاده از goal flow متوجه میشوید که کاربران از چه صفحاتی بازدید کردند و چه کارهایی انجام دادند تا به goal خرید رسیدند. در کل تمامی اطلاعات و دادههای مرتبط با کانورژن یا Goal را در این قسمت خواهید دید.
ذخیره و اشتراکگذاری گزارشهای گوگل آنالیتیکس
تمامی گزارشهای بالا را میتوانید در قالب فایلهای PDF، گوگل شیت، اکسل و CSV دانلود کنید. همچین میتوانید گزارشها را ذخیره کنید تا در قسمت save report بخش customization ببینید. از قابلیت اشتراکگذاری (Share) هم میتوانید برای فرستادن گزارش در قالب ایمیل استفاده کنید. مثلا اگر میخواهید روزانه یا هفتگی، گزارش Audience را برای سرپرست تیم دیجیتال مارکتینگ بفرستید، فقط کافیست از گزینه share استفاده کنید. ایمیل سرپرست تیم را وارد کنید و گزارش را در قالب pdf، csv یا اکسل بفرستید. گوگل آنالیتیکس با توجه به تنظیمات اشتراکگذاری، گزارش را ایمیل میکند.
تمامی گزارشها در بازههای زمانی موردنظر شما (روزانه، هفتگی، 28 روزه، سه ماهه و...) قابل مشاهده، اشتراکگذاری و دانلود است.
ساخت Goal در گوگل آنالیتیکس
متناسب با اهدافی که دارید، باید در وبسایت یک سری goal بسازیم. Goals به ما کمک میکند که عملکرد سایت را بسنجیم و رفتار کاربران را به بهترین نحو تحلیل و بررسی کنیم. در اصل بدون goal استفاده از گوگل آنالیتیکس تقریبا بیفایده است. Goal یعنی آن دسته از کارها و فعالیتی که کاربر انجام میدهد و برای ما اهمیت دارد. مثلا goal خرید موفق، goal افزودن محصول به سبد خرید، goal کلیک روی دکمه خرید، Goal ثبت خبرنامه و....
برای goal در فارسی معنای معینی وجود ندارد و دیجیتال مارکترها با اسم goal از آن یاد میکنند.
برای ساخت goal در گوگل آنالیتیکس یونیورسال 2 راه داریم: یا اینکه از قسمت goals در تنظیمات گوگل آنالیتیکس استفاده کنیم و goal پیشفرض بسازیم، راه دوم این است که با کمک گوگل تگ منیجر این کار را انجام دهیم. این راه کمی پیچیدگی دارد و نیازمند آموزش است. پیشنهاد میکنیم که برای یادگیری نحوه ساخت ایونت در گوگل تگ منیجر و ایمپورت آن به گوگل آنالیتیکس از دوره گوگل تگ منیجر منتوریکس استفاده کنید.
در هر صورت ساخت goal جزو مهمترین کارهایی است که بعد از راهاندازی گوگل آنالیتیکس روی وبسایت باید انجام دهیم. همیشه باید مطمئن باشیم که Goal به درستی کار میکند، در غیر این صورت دادههای گزارشهای گوگل آنالیتیکس با خطا روبرو خواهد شد.
اگر بخواهیم از راه اول برای ساخت goal در گوگل آنالیتیکس پیش برویم، از Goalهای پیشساخته یا template میتوانیم استفاده کنیم. گوگل آنالیتیکس چندین نوع Goal را به صورت پیشفرض در قسمت Goals تنظیمات قرار داده:
Goalهای مربوط به خرید کالا مثل make a payment و place an order، goalهای مرتبط با ثبتنام در سایت یا آپلود موفق فایل در سایت، goal دانلود فایل (مثل بروشور و کاتالوگ) و goalهای ثبت خبرنامه، اشتراکگذاری در شبکههای اجتماعی یا افزودن محصول به علاقمندیها.
مثلا اگر بخواهیم goal خرید موفق را در گوگل آنالیتیکس بسازیم، باید بعد از انتخاب make a payment، روی goal details بزنیم و آدرس خرید موفق را در قسمت destination وارد کنیم. در اینجا به جای ورود آدرس کامل، دامنه را حذف کنیم و بقیه آدرس را قرار دهیم. در این صورت goal به درستی کار میکند.
اما ساخت Goal در گوگل آنالیتیکس با این روش به این آسانی نیست. خیلی وقتها پیش میآید که آدرس نهایی خرید موفق شامل پارامترهای مختلفی است که برای هر خریدار متفاوت میشود و یک آدرس url وارد ندارد. بنابراین باید با دقت بیشتری آدرس را وارد کرد تا goal به درستی کار کند.
انواع Attribution Model در گوگل آنالیتیکس
در بررسی Goalها و کانورژن باید به attribution هم توجه کنیم. منظور از attribution در گلها این است که هر گل از چه کانالی اتفاق افتاده. اتریبیوشن مدل در گوگل آنالیتیکس و گوگل ادز و سایر پلتفرمهای تبلیغاتی کاربرد دارد. در attribution model ما میخواهیم بدانیم که کدام کانال ارتباطی در تصمیم کاربر برای انجام goal نقش داشته و اعتبار اصلی را به آن بدهیم.
مثلا من در اینترنت دنبال بلیط هواپیمای استانبول هستم. بعد از جستجو در گوگل و کلیک روی تبلیغ یک سایت فروش بلیط هواپیما، به این سایت میروم. گشتی در قیمتها میزنم اما خریدی انجام نمیدهم. چند روز بعد دوباره به همین سایت سر میزنم اما این بار آدرس آن را در Address bar وارد میکنم و از طریق تبلیغ گوگل ادز وارد سایت نمیشم. در آخر بعد از جستجوی دوباره قیمتها، بلیط استانبول را میخرم. حالا در نظر شما، goal خرید بلیط از کدام کانال انجام شده یا کدام کانال اعتبار بیشتری دارد؟ گوگل ادز یا مستقیم؟
در اینجاست که اهمیت attribute مشخص میشود. اگه کارشناس گوگل ادز سایت فروش بلیط بخواهد میزان اثرگذاری کمپین فروش بلیط را بررسی و تحلیل کند، به احتمال زیاد از first click attribution model استفاده میکند؛ یعنی گوگل ادز. این اتریبیوشن تمامی اعتبار را به اولین درگاه یا کانالی میدهد که کاربر از طریق آن وارد سایت شده.
در حال حاضر (سال 2021) 6 نوع اتریبیوشن مدل در گوگل آنالیتیکس و گوگل ادز استفاده میشود:
- Last click
- First Click
- Linear
- Time Decay
- Position-based
- Data-driven
برای اینکه درباره اتریبیوشن مدل در گوگل آنالیتیکس بیشتر بدانید و تنظیمات آن را متوجه شوید، حتما به مطلب زیر سر بزنید
بیشتر بخوانید: این خرید سهم کیست؟ بررسی Attribution model در گوگل آنالیتیکس
برای دسترسی به attribution model در گوگل آنالیتیکس مسیر زیر را بروید و براساس goals، اتریبیوشن مدل را انتخاب کنید:
Conversions report-> multi-channel funnes-> model comparison tool
اتصال گوگل آنالیتیکس به گوگل ادز
اگر قرار باشد کمپین گوگل ادز راهاندازی کنید، حتما آن را به گوگل آنالیتیکس وصل کنید. اتصال گوگل آنالیتیکس به گوگل ادز به کارشناسان گوگل ادز کمک میکند تا دادههای گوگل ادز و کمپین را بهتر تحلیل کنند. مثلا از این طریق متوجه خواهیم شد که نرخ پرش کمپین گوگل ادز چقدر است؟!
برای وصل کردن گوگل ادز به گوگل آنالیتیکس میتوانید از قسمت google ads linking در property گوگل آنالیتیکس اقدام کنید یا اینکه از سمت دیگر یعنی گوگل ادز این کار را انجام دهید. در گوگل ادز باید به قسمت tools and setting بروید و گزینهی linked account را انتخاب کنید. سپس روی google analytics کلیک کنید و با توجه به شماره id گوگل آنالیتیکس وبسایت موردنظر، از link برای اتصال گوگل آنالیتیکس به گوگل ادزاستفاده کنید.
برای وصل کردن گوگل آنالیتیکس به گوگل ادز باید دسترسی کامل یا ادمین در هر دو ابزار داشته باشید.
بیشتر بخوانید: اتصال گوگل آنالیتیکس به گوگل ادز + آموزش ویدئویی
یادگیری گوگل آنالیتیکس
برای اینکه گوگل آنالیتیکس را یاد بگیرید، میتوانید سراغ منابع مختلف ایرانی و خارجی بروید. این منابع با توجه به درجه اهمیت و محبوبیتشان بین دیجیتال مارکترها انتخاب شدند.
Skillshop گوگل
معمولا اولین جایی که دیجیتال مارکترها برای یاد گرفتن کار با ابزارهای گوگل سراغ آن میروند، بخش skillshop گوگل است. این بخش در حقیقت آکادمی دیجیتال مارکتینگ گوگل است و دورههای آموزشی رایگانی دارد مثل کار با ابزارهای گوگل مانند گوگل تگ منیجر، گوگل آنالیتیکس، یوتیوب و گوگل ادز.
بعد از گذراندن هر دوره، میتوانید مدرک اتمام آن را هم بگیرید.
کانال یوتیوب و وبسایت Analyticsmania
ژولیوس یکی از معروفترین دیجیتال مارکترها در بخش گوگل آنالیتیکس و گوگل تگ منیجر است. او در وبسایت و کانال یوتیوبش آموزشهای کامل و جامعی درباره گوگل آنالیتیکس آورده که باید حتما به این دو سر بزنید.
کانال یوتیوب و وبسایت lovesdata
نفر بعدی در لیست خفنترینهای آموزشی گوگل آنالیتیکس، گوگل ادز و گوگل تگ منیجر، بنجامین است. بنجامین همیشه در اول ویدئوهای آموزشیاش خودش را اینطوری معرفی میکند: سلام بنجامین هستم از lovesdata. در وبسایت و کانال یوتیوب بنجامین هم میتوانید آموزشهای مفصل گوگل آنالیتیکس را ببینید.
کانال یوتیوب و وبسایت measureschool
نفر سوم جولیان است؛ صاحب measureschool و یکی دیگر از افراد باهوش و پرکار در دیجیتال مارکتینگ. جولیان هم مثل بنجامین و ژولیوس آموزشهای پر و پیمانی از گوگل آنالیتیکس و سایر ابزارهای گوگل دارد. بنابراین حتما به کانال یوتیوب و وبسایتش سر بزنید.
دوره گوگل آنالیتیکس مقدماتی
اگر هنوز اول راه هستید و نیاز به کمک دارید، ما دوره گوگل آنالیتیکس مقدماتی گوگل را به صورت تخصصی به زبان فارسی ترجمه و دوبله کردهایم.
برای ثبتنام در این دوره آموزشی، میتوانید به آدرس زیر سری بزنید:
ثبتنام دوره گوگل آنالیتیکس 4
سرویسهای جایگزین گوگل آنالیتیکس
با اینکه بسیاری از وبسایتهای دنیا از گوگل آنالیتیکس استفاده میکنند، اما یک سری از ابزارهای تحلیل دادهی سایت هم وجود دارند. در صورتی که نخواهید از گوگل آنالیتیکس استفاده کنید (که ما توصیه نمیکنیم)، میتوانید نگاهی به سرویسهای جایگزین گوگل آنالیتیکس بیندازید:
سوالات متداول درباره گوگل آنالیتیکس
آیا استفاده از گوگل آنالیتیکس رایگان است؟
برای استفاده از گوگل آنالیتیکس لازم به پرداخت هزینه نیست. بنابراین گوگل آنالیتیکس رایگان است.
آیا برای استفاده از گوگل آنالیتیکس باید برنامهنویسی بلد باشم؟
گوگل آنالیتیکس به گونهای طراحی شده که همگان با کمی تمرین و آموزش بتوانند از آن استفاده کنند. بنابراین برای یادگیری گوگل آنالیتیکس راه سختی در پیش ندارید.
آیا باید برای استفاده از گوگل آنالیتیکس انگلیسیم خوب باشد؟
اگر سطح دانش متوسط دارید یا اینکه کمی پایینتر از متوسط هستید، از گوگل آنالیتیکس میتوانید استفاده کنید. خوشبختانه آموزشهای skillshop گوگل هم متناسب با سطح زبان انگلیسی متوسط تهیه شده تا کاربران به سختی نیفتند.
گوگل آنالیتیکس چه فرقی با سرچ کنسول دارد؟
تمرکز اصلی در گوگل آنالیتیکس روی دادههای ورودی به سایت از طریق بازدیدکنندگان است. در سرچ کنسول تمرکز اصلی روی موتور جستجو است و ابزارهایی را برای رصد وضعیت سایت در موتور جستجو در اختیار وبمستر قرار میدهد. پس اگر میخواهید وضعیت کمپینها، صفحات، ایونتها و goalها، تعداد کاربران و audience سایت را بفهمید باید از گوگل آنالیتیکس استفاده کنید و اگر میخواهید وضعیت سایت در موتور جستجوی گوگل (رتبه برای کلمات مختلف و صفحات، کلیک و ایمپرشن) را متوجه شوید از سرچ کنسول باید بهره ببرید.
گوگل آنالیتیکس اپلیکیشن دارد؟
گوگل آنالیتیکس برای iOS و اندروید اپلیکیشن دارد. بنابراین اگر در وضعیتی هستید که نمیتوانید با دسکتاپ به گزارشهای گوگل آنالیتیکس دسترسی داشته باشید، میتوانید از اپلیکیشن آن استفاده کنید.
در گوگل آنالیتیکس امکان دادن دسترسی به بقیه وجود دارد؟
بله، شما میتوانید از gmail افراد برای اعطای دسترسی به آنها استفاده کنید. تعیین نوع دسترسی هم از دیگر ویژگیهای گوگل آنالیتیکس است.
آیا گوگل آنالیتیکس در ایران قابل استفاده است؟
با توجه به تحریم ایران توسط گوگل و فیلتر بودن ابزارهای گوگل آنالیتیکس، میتوان از اکستنشنهای مرورگر برای VPN استفاده کرد و به گوگل آنالیتیکس متصل شد.
آیا استفاده از گوگل آنالیتیکس برای سایتهای ایرانی منجر به suspend شدن سایت و ضربه خوردن رتبهی آن در گوگل میشود؟
چنین چیزی امکان ندارد. سایتهای ایران میتوانند از گوگل آنالیتیکس استفاده کنند و از این لحاظ مشکلی وجود ندارد.
کد اسکریپت گوگل آنالیتیکس یونیورسال را از کجا پیدا کنم؟
بعد از ثبتنام و ساخت اکانت گوگل آنالیتیکس، از قسمت تنظیمات و بخش Admin میتوانید اسکریپت گوگل آنالیتیکس را پیدا کنید. در قسمت Tracking info این کد قابل مشاهده است.
من وبسایت شخصی دارم، آیا گوگل آنالیتیکس به درد من میخورد؟
گوگل آنالیتیکس برای تحلیل دادههای هر وبسایتی کاربرد دارد. برای سایتهای شخصی هم میتوان از گوگل آنالیتیکس استفاده کرد تا رفتار کاربران را تحلیل کرد. هیچ محدودیتی در استفاده از گوگل آنالیتیکس وجود ندارد.
آیا گوگل آنالیتیکس به سرعت لودینگ سایتم ضربه میزند؟
کد جاوا اسکریپت گوگل آنالیتیکس به گونهای طراحی شده که هیچ آسیبی به سرعت وبسایت نزند. بنابراین از این نظر خیالتان راحت باشد.
من کارشناس تولید محتوا هستم، آیا باید گوگل آنالیتیکس یاد بگیرم؟
فرقی ندارد در کدام بخش دیجیتال مارکتینگ فعالیت میکنید، برای رصد رفتار کاربران و تجزیه و تحلیل دادههای سایت از جمله صفحات محتوایی باید از گوگل آنالیتیکس استفاده کرد.
یادگیری گوگل آنالیتیکس سخت است؟
به هیچوجه. خوشبختانه داشبورد گوگل آنالیتیکس به گونهای طراحی شده تا تجربه کاربری خوبی را رقم بزند. فقط کمی باید زبان انگلیسی بلد باشید و اهل جستجو و مطالعه.
من سایت ندارم، چطوری میتوانم با گوگل آنالیتیکس کار کنم و آن را یاد بگیرم؟
گوگل، دموی رایگانی از گوگل آنالیتیکس یونیورسال و گوگل آنالیتیکس 4 را منتشر کرده. هر کسی که میخواهد گوگل آنالیتیکس یاد بگیرد، میتواند به آدرس زیر برود و براساس آموزشهای گوگل آنالیتیکس با فضای آن آشنا شود:
Google Analytics 4 property: Google Merchandise Store (web data)
Google Analytics 4 property: Flood-It! (app and web data)
Universal Analytics property: Google Merchandise Store (web data)
جمعبندی
تمامی آن چیزی که برای شروع کار با گوگل آنالیتیکس نیاز داشتید، خواندید. حالا وقتش رسیده که وارد عمل شوید و به بخشهای مختلف گوگل آنالیتیکس سر بزنید. این نکته را یادتان باشد که برای یادگیری گوگل آنالیتیکس و بررسی و تحلیل ترافیک سایت باید دست به عمل شد و تنها با خواندن و دیدن ویدئوهای آموزشی نمیتوان کاری از پیش برد. پیشنهاد میکنیم که برای شروع کار و دستگرمی، بعد از ساخت اکانت گوگل آنالیتیکس، یک view برای تست بسازید و تمامی آموزشها و تغییرات را در آن اعمال کنید تا صدمهای به دادههای اصلی گوگل آنالیتیکس وارد نشود.

شیما مدیر پرفورمنس مارکتینگ منتوریکس است. تخصصاش در گوگل ادز، تبلیغات کلیکی و CRO، او را به استاد همه فن حریف این حوزه تبدیل کرده و دانشاش در حوزه دیجیتال مارکتینگ مثالزدنیست.
انتشار مطالب فوق تنها با ذکر مرجع به همراه لینک وبسایت منتوریکس مجاز میباشد.
لطفا به حقوق هم احترام بگذاریم.