
خوشهبندی محتوایی چیست و چطور به قدرتمندترین ابزار سئو تبدیل شد؟
مانیکای سریال فرندز را یادتان هست؟ دقت و وسواسی که در همه چیز داشت و کوچکترین بینظمی او را به هم میریخت؟ همهی ما کارشناسان محتوا و سئو هم باید یک مانیکای درون داشته باشیم که مراقب نظم محتوای سایتمان باشد. از گوگل که پنهان نیست، از شما چه پنهان که موتورهای جستجو هم یک مانیکای درون دارند و طبیعتا مانیکاها جای بهتری در قلبشان باز میکنند! حالا در این مطلب میخواهیم به شما بگوییم چطور مانیکای سئو باشید و با خوشه بندی محتوایی سایتتان، هم دلِ موتورهای جستجو را ببرید و هم دلِ مخاطبان را. همراه منتوریکس باشید.
آنچه در این مطلب می خوانید:
- سروکلهی خوشه بندی محتوایی از کجا پیدا شد؟
- خوشه بندی محتوایی چی هست؟
- خوشه محتوایی چه عناصری دارد؟
- مدل خوشهبندی محتوایی چه اهمیتی دارد؟
- چطور محتوای خوشهای ایجاد کنیم؟
سروکلهی خوشه بندی محتوایی از کجا پیدا شد؟
سیبِ بالا انداخته شدهی سئو سایت در سالهای اخیر، هزاران چرخ خورده و هنوز که هنوز است به زمین بازنگشته! در طول این چرخ خوردنهای مکرر هم تغییرات مختلفی به خود دیده، از تغییرات مداوم الگوریتمهای رتبهدهی موتورهای جستجو گرفته تا اولویتبندی دستگاههای موبایلی و.... با این حال میتوان گفت یکی از بزرگترین چرخشهای این سیبِ وسوسهکننده، استفاده از مدل خوشه بندی محتوایی به عنوان جدیدترین استراتژی سئو است که میخواهیم از سیر تا پیازش را در این مطلب به شما بگوییم.
الگوریتم رنک برین (Rank Brain) را یادتان هست؟ همانی که مفهوم کلمه کلیدی را جایگزین کلمه کلیدی جستجو شده توسط کاربران کرد تا بتواند مرتبطترین مطالب را به کاربران نشان دهد؟ الگوریتم رنک برین گوگل در سال 2015 وارد میدان شد و به عنوان الگوریتمی تازه نفس و بسیار متشخص تلاش کرد وسعت ذهنی مخاطب هنگام جستجو را بهتر درک کند. زمزمههای استراتژی خوشه بندی محتوایی هم تقریبا همزمان با این الگوریتم به گوش رسید.
در واقع، رتبهبندی مناسب در صفحه نتایج موتور جستجو (SERP) به این معنی است که شما باید نشان دهید که هر یک از کلمات کلیدی هدف شما چه ارتباطی با یکدیگر دارند. اینجاست که پای خوشههای موضوعی (Topic Cluster) به میان میآید. همانطور که از قدیمالایام گفتهاند، رهرو آن نیست که گهی تند و گهی خسته رود، رهرو آن است که آهسته و پیوسته رود! از این مَثَلِ نَغز میخواهیم به اینجا برسیم که اگر خوشه بندی محتوایی را به شکل درستی اجرا کنید، رهروی سئویی خواهید بود که به صورت آهسته (اما پیوسته) سایتتان را به بالای صفحات نتایج موتورهای جستجو و ترافیک ارگانیک میکشانید. حالا بیایید ببینیم این خوشه بندی محتوایی چیست و چرا اهمیت دارد؟
با شرکت در دوره دیجیتال مارکتینگ منتوریکس بر تمام اصول بازاریابی محتوا و سئو مسلط شوید.
بیشتر بخوانید: سئو چیست؟
خوشه بندی محتوایی چی هست؟
اگر صاحب یک وبسایت هستید، یا قصد راهاندازی آن را دارید حتما با انبوهی از مطالب ریز و درشت در وبسایتتان دستوپنجه نرم میکنید یا خواهید کرد. این انبوه مطالب همان خوشههای محتوایی هستند که در وب سایت شما زندگی میکنند. به عبارت بهتر، خوشه موضوع گروهی از صفحات وب است که پیوستگی منطقی با هم دارند. به فرض درست بودن همه چیز و البته زبردستی کارشناس سئو سایتتان، اگر نخ این خوشهها را بگیرید و بروید یکراست میرسید به یک موضوع مشترک و گسترده به نام محتوای ستون یا همان Pillar content.
محتوای ستون همانطور که از اسمش برمیآید مانند ساقهی درختی عمل میکند که محتوای خوشهها شاخه شاخه از آن جدا میشوند و در عین حال وابسته به همین ساقه هستند. اگرچه محتوای ستون معمولاً حول یک کلمه کلیدی گسترده با میزان جستجوی زیاد متمرکز شده است، خوشههای محتوایی روی کلمات کلیدی خاصتر با میزان جستجوی کوچکتر (قابل دستیابی) متمرکز شدهاند.
بگذارید با یک مثال مطلب را جا بیندازیم. فرض کنید یک آژانس دیجیتالی هستید که بر بازاریابی و مدیریت شبکههای اجتماعی تمرکز کردهاید. یکی از مطالب ستون شما میتواند بر روی کلمه کلیدی "بازاریابی فیسبوک" (با جستجوی ماهانه 27100) متمرکز باشد.
در زیر چتر این کلمه کلیدی گسترده، می توانید خوشههای موضوعی پیرامون این کلمه کلیدی به شکل زیر بچینید:
- فیسبوک مارکتینگ برای کسبوکارهای کوچک (با جستجوی ماهانه 590)
- برگزاری کمپین تبلیغات فیسبوکی (با جستجوی ماهانه 10)
- چگونه تبلیغات فیسبوک را ارزیابی کنیم؟ (با جستجوی ماهانه 10)
پس از اینکه این قطعات محتوایی آماده شد، میتوانید آنها را با یک هایپرلینک به محتوای ستونتان لینک دهید. اینطوری هم به موتورهای جستجو ارتباط مطالب را میفهمانید و هم به کاربرانتان.

در واقع هدف سئویی خوشههای محتوایی به دست آوردن ترافیک برای کلمات کلیدی هدف و عباراتی با محدودهی جستجوی پایین است.

بنابراین هر چقدر بتوانید رتبه بهتری برای خوشهها به دست بیاورید، اعتبار بیشتری برای محتوای ستون در google ایجاد میکنید. چی از این بهتر؟
با سپردن وبسایت کسب و کار خود و انجام مراحل آن توسط خدمات سئو منتوریکس، کلیه موارد مرتبط به خوشه بندی محتوایی بصورت اصولی رعایت می شود.
خوشه محتوایی چه عناصری دارد؟
حالا که با چیستی خوشه بندی محتوایی (Topic Clustring) آشنا شدید، بیایید نگاهی بیندازیم به سه مولفه مدل خوشه بندی محتوایی، یعنی:
- محتوای ستونی
- محتوای خوشهای
- هایپرلینکها
هر یک از این مولفهها چه هستند و چه نقشی بازی میکنند؟ در ادامه به تفکیک هر یک را معرفی کردهایم:
- محتوای ستون
محتوای ستون (Pillar Content) هسته خوشه محسوب میشود، چرا که محتوای آن موضوع گستردهتری را در برمیگیرد. طول آن معمولاً 3000 تا 5000 کلمه است که معمولاً تمام جنبههای یک موضوع خاص را در بر میگیرد. با این وجود فضای زیادی برای پاسخ به سوالات مختلف باقی میگذارد. محتوای ستون برای افرادی که با موضوع خاصی آشنا نیستند اما میخواهند مروری جامع بر آن داشته باشند بسیار مناسب است.
- محتوای خوشهای
اگر مطالب گفته شده را به دقت خوانده باشید، با اسم و رسم محتوای خوشهای کاملا آشنا شدهاید. برخلاف محتوای ستون که با یک موضوع گسترده سروکار دارد، محتوای خوشهای روی یک کلمه کلیدی خاص متمرکز است که البته ربط مستقیمی به کلمه کلیدی هدف در محتوای ستون دارد. در نهایت، محتوای خوشهای باید حاوی لینکهایی باشد که خوانندگان شما را به محتوای ستون ارجاع دهد. چه لینکهایی؟ بیایید قسمت بعد!
- هایپرلینک
از بین این 3 عنصر، هایپرلینکها ارزش بسیار کلیدی دارند. چرا؟ چون باعث میشوند ارتباط بین خوشهها و محتوای ستون به شکل منطقی برقرار شود و نبض حیات سئو و محتوای سایتتان با سرعت قابل قبولی به تپش درآید. اگر میخواهید در مورد هایپرلینکها بیشتر بدانید، مطلب هایپرلینک را حتما بخوانید.
برای اینکه دید واضح تری در مورد نحوه کارکرد مدل خوشه بندی محتوایی داشته باشید، بیایید نگاهی بیندازیم به این تصویر خوب از سایت دوستداشتنی هاب اسپات:
این استراتژی در نهایت به شما کمک میکند تا دامنهی نفوذ خود را توسعه دهید. یعنی کاری کنید که مجموع کل جستجوها برای کلمات کلیدی مرتبط با هدفتان بیشتر از مجموع جستجوهای تنها یک کلمه کلیدی اصلی باشد. علاوه بر این، خوشه بندی محتوایی به ساختار سایت شما کمک میکند و همه چیز را سروسامان میدهد. بگذارید یک نکتهی در گوشی هم به شما بگوییم، هنگامی که یک پست وبلاگ در خوشه رتبهی خوبی میگیرد، کل خوشه هم از این ترفیع سود میبرند و از صدقه سر آن مطلب به جایگاههای بالاتر صعود میکنند. اینجاست که به قولِ رحمت در سریال پایتخت باید بگوییم: بیارم ناپلئونی رِ؟ D:
مدل خوشهبندی محتوایی چه اهمیتی دارد؟
از خانِ چیستی و چگونگی محتوای خوشهای که گذر کنیم، میرسیم به خانِ سوم یعنی چرایی آن! چرا محتوای خوشهای اهمیت دارد؟ بدون شک، کلمات کلیدی پایه و اساس تولید محتوا بوده و هستند. با این حال، همگام با نوآوری و بهبود مداوم تکنولوژی، تغییرات تدریجی در رفتار، نحوه تعامل کاربران یا استفاده از مجموعه خاصی از کلمات کلیدی اتفاق میفتد.
با توجه به این تغییر در رفتار کاربران، Google و سایر موتورهای جستجو در حال تغییر سیستمهای خود برای پاسخگویی به جستجوی محتوای مبتنی بر موضوع هستند. استراتژیهای موجود در زمینه SEO که نمیتوانستند با تغییر رفتار سازگار شوند، در نهایت منسوخ شده و راه را برای استراتژیهای جدید و موثرتر مانند مدل خوشههای محتوایی باز کردند.

باز هم تأکید میکنیم که کلمات کلیدی هنوز هم مهم هستند، اما هدف قرار دادن کل یک موضوع راهیست که این روزها دنبال میشود.

این استراتژی دلایل متعددی دارد، از جمله:
- موتورهای جستجو مطالب مرتبط را بهتر میفهمند
جستجوی کلمه کلیدی دقیق همچنان بااهمیت است. با این حال، الگوریتمهای جستجو این روزها در درک اصطلاحات متعدد در یک موضوع بهتر عمل میکنند.
- نتایج معتبر و قابل اعتماد چیزهایی هستند که گوگل و سایر موتورهای جستجو میخواهند برای کاربرانشان فراهم کنند
ایجاد مداوم مطالب ارزشمند و دقیق در مورد یک موضوع خاص برای نشان دادن اعتبار به افراد و ربات ها ضروریست. پیروی کردن از این استراتژی به مراتب بهتر از ساختن چند محتوای غیر مرتبط است که کلمات کلیدی رابطی با یکدیگر ندارند.
بنابراین تمرکز بر روی موضوعات به جای کلمه کلیدی خاص یکی از عوامل کلیدی در سئو سایت است که به دلیل مزایای زیر باید به آن توجه کنید:
- کمک میکند بازدیدکنندگان را روی سایتتان نگه دارید
داشتن محتوای بیشمار و مرتبط با علایق بازدیدکنندگان باعث میشود مدت زمان بیشتری را در وبسایت شما بگذرانند و این یعنی پیروزی استراتژی سئو. از طرفی وقتی یک مقاله خوب ظاهر میشود، همه لینکهای داخلی آن مقاله هم بهخوبی عمل میکنند.اگر محتوایی درباره یک موضوع خاص تولید کنید و آن محتوا رتبهی خوبی بگیرد، به تدریج بهبود رتبهبندی سایر مطالب مشابه شما را هم رقم میزند. در نتیجه، به تدریج به سمت رتبههای بالاتر در نتایج صفحات جستجو سوق پیدا میکنید.
- برای شما ترافیک بیشتری میآورد
اگر خوشه شما از نظر رتبهبندی خوب عمل کند و رتبهی خوبی در صفحات نتایج موتورهای جستجو بگیرد، بازدیدکنندگان بیشتری را هم به وبسایت شما جذب میکند. بازدیدکنندگانی که به احتمال زیاد در سایت شما میمانند و موجب افزایش بازدید و کانورژن شما میشوند.
با دلایلی که تا به اینجا آوردیم، برای استفاده از خوشه بندی محتوایی قانع شدید یا دلیل بیشتری میخواهید؟
چطور محتوای خوشهای ایجاد کنیم؟
3 خان را با موفقیت پشت سر گذاشتیم. بیایید ببینیم خانِ چهارم چیست و چطور باید این خوشه بندی محتوایی را ایجاد کرد؟
- موضوعتان را انتخاب کنید
اولین کاری که باید برای خوشه بندی محتوایی انجام دهید این است که تکلیف خودتان را از همان ابتدای راه مشخص کنید: میخواهید در مورد چه چیزی بنویسید و در چه حوزهای مرجع باشید؟ این موضوع میتواند در مورد ورزش، بازی یا سئو سایت باشد. با این حال، اگر با یک وب سایت کسبوکار سروکار دارید، سعی کنید تا آنجا که ممکن است به جایگاه کسبوکارتان پایبند باشید. در اینجا به چند نکته اشاره میکنیم که خوب است در هنگام انتخاب موضوع برای محتوای ستون خود به آنها توجه کنید:
- موضوع شما باید سنگ بنای اصلی تجارت شما باشد.
- این موضوع باید چیزی باشد که میخواهید برای آن رتبه بگیرید.
- این صفحه باید تمام جنبههای مختلف صفحه ستون را پوشش دهد اما باید به اندازه کافی گسترده باشد تا بتوانید مقالات متعددی درباره آن بنویسید.
وقتی سرانجام موضوع محتوای ستون خود را انتخاب کردید، وقت آن است که برای آن محتوا تولید کنید. با این کار شما به آیندهنگرها کمک میکنید تا به طور مداوم به شما و برندتان اعتماد کنند.
- محتواهای موجود را بازرسی کنید
پس از آنکه موضوعتان را انتخاب کردید و تصویر روشنی از آنچه میخواهید در مورد آن صحبت کنید به دست آوردید، وقت آن است که به مرحلهی بعدی بروید. این مرحله کمی کارآگاه بازی دارد، یعنی باید یک ذرهبین به دست بگیرید و مانند یک بازرس محتواهای سایتتان را بررسی کنید. در این بررسیها دقت کنید که اگر محتوایی دارید که با محتوای ستون شما همخوانی دارد، سریعا آن را به آن ستون پیوند دهید. اینطوری هم دستی به سروگوش محتواهای قدیمیتر کشیدهاید و هم ارزش بیشتری به آنها دادهاید. کاری گوگلپسند و بسی شایسته!
- کلمات کلیدی خود را بهبود دهید
اگرچه خوشههای موضوعی جدیدترین استراتژی امروز دنیای SEO هستند، اما این بدان معنا نیست که شما باید از کلمات کلیدی مورد نظر خود غافل شوید و یا آنها را فراموش کنید. بهینهسازی مطالب و صفحات وبسایت باتوجه به کلمات کلیدی مدنظرتان کاریست که باید به صورت مداوم انجام دهید و آن را به وادی فراموشی نسپارید.
به محض اینکه خوشههای محتوایی شما ساخته شود و کلمات کلیدی هدف خود را نهایی کنید، میتوانید صفحات و محتوای خود را در خوشه خود به روز کرده و بهینه کنید.
- تمام محتوای خود را با هم لینک کنید
وقتی تمام مطالب خود را کامل کردید، اکنون وقت آن است که آنها را با یکدیگر و همچنین صفحه ستون پیوند دهید. وقتی در این مرحله هستید، همیشه به یاد داشته باشید که پیوندهای خود را متقابل کنید – یعنی هم پیوند داده شده باشد و هم محتوای خوشهها به صفحه ستون پیوند داده بشود. این مرحله، مهمترین بخش تهیه یک خوشه بندی محتواییست، چرا که این امر به وضوح به موتورهای جستجو مانند Google میفهماند که این مطالب به یکدیگر متصل و مرتبط هستند.
هنگامی که همه این تغییرات را در وب سایت خود اعمال کردید، تنها کاری که باید انجام دهید این است که منتظر نتایج در تجزیه و تحلیل سایت خود باشید. با این حال، توجه داشته باشید که یک یا دو ماه طول میکشد تا تأثیر استراتژی خوشه بندی محتوایی را ببینید و احساس کنید. پس از گذشت زمان مشخص و مشاهده نتایج خوشههای محتوایی خود، خواهید دید که کدام صفحات در خوشه عملکرد بهتری دارند و کدام صفحات را باید برای بهبود رتبهبندی همچنان بهینهسازی کنید.
و اما کلام آخر: تداوم، تداوم و باز هم تداوم!
یادتان هست در ابتدای این مطلب در مورد مانیکا و پایبندیاش به نظم صحبت کردیم؟ استراتژی خوشه بندی محتوایی هم همین است؛ فرایندی مستمر و مداوم که تنها در بازهی زمانی بلندمدت شما را به نتایج دلخواهتان خواهد رساند. بنابراین اگر برنامهریزی صحیحی داشته باشید و بتوانید خوشههای محتوایی را یکپارچهسازی کنید، قدرتمندترین سلاح SEO در دستان شماست! بعدش میتوانید با خیال راحت بنشینید و به نتایج شگفتانگیز صفحات جستجو با لبخند بنگرید.
اگر این مطلب برایتان کاربردی بود، پیشنهاد میکنیم مطلب «تولید محتوا چیست؟» «راهنمای گام به گام نوشتن محتوای خوشهای» را هم بخوانید. همچنین شما میتوانید برای دریافت مشاوره دیجیتال مارکتینگ جهت بهبود کسبوکارتان با ما تماس بگیرید.

نهال کارشناس ارشد سئو و مدیر پروژههای منتوریکس است. تخصصاش در برنامهریزی، حل کردن چالشهای پروژهها و ایجاد هماهنگی بین اعضای تیم است. تجربه نهال در حوزه دیجیتال مارکتینگ منبع الهام همه اعضای تیم محسوب میشود.
انتشار مطالب فوق تنها با ذکر مرجع به همراه لینک وبسایت منتوریکس مجاز میباشد.
لطفا به حقوق هم احترام بگذاریم.