آن روز گرم خردادماه را بهخوبی به یاد میآورم، همان روزی که پس از جستوجوهای بسیار در سایتهای کاریابی به آگهی «کارشناس تولید محتوا» در یک شرکت گردشگری برخورده و یک ضرب تا پای مصاحبه رفته بودم. یک ساعت زمان مصاحبه آنقدر گرم و صمیمانه پیش رفته بود که خیلی متوجه گذر زمان نشدم.
وقتی از ساختمان شرکت بیرون آمدم، مثل جودی ابوت در کوچه دوازدهم یوسف آباد بالا و پایین میپریدم و با خودم میگفتم بالاخره پیدایش کردم. این ندای یافتمش با گذشتن موفقیتآمیز از مرحله دوم مصاحبه بیشتر رنگ واقعیت پیدا کرد و با شروع رسمی کارم به عنوان کارشناس تولید محتوا سایت تبدیل شد به خود واقعیت.
من نهال هستم از تیم منتوریکس و در این مطلب میخواهم به شما بگویم چطور content writer شدم. با من تا انتهای این مطلب همراه باشید تا با بخشی از تجربهی زیسته من به عنوان content creator و حقایق این عنوان شغلی آشنا شوید.
کارشناس تولید محتوا کیست؟
آنقدر نام تولید محتوا با نویسندگی گره خورده که همه فکر میکنند کارشناس تولید محتوا یعنی نویسندگی. اما بگذارید همینجا روشنتان کنم که محتوا به طیف گستردهای از دادهها گفته میشود که بتواند ارزشی را خلق و به مخاطب منتقل کند. مثل چه؟ ویدئو، پادکست، اینفوگرافیک، مقاله، پست اینستاگرامی و… نمونههایی از خانواده بزرگ محتوا هستند که باید آنها را به رسمیت بشناسید.
من کارم را با تولید محتوای تصویری شروع کردم، اما آنچه تواناییهایم را بهتر شکوفا میکرد، تولید محتوای متنی بود. اینطوری شد که سر از یک شرکت گردشگری درآوردم و قرار شد از چیزی بنویسم که عاشقش هستم. اما آیا همه چیز به این سادگیست؟ مسلما خیر. در ادامه به شما میگویم تولید محتوا دقیقا چیست و حتی چی نیست و چطور میتوان یک content writer شد.
تولید محتوا چی نیست؟
بگذارید همین ابتدای متن تکلیفم را با شما یکسره کنم. منظور از تولید محتوا در این متن، تولید محتوای متنیست و لاغیر. اگرچه بعضی توصیهها جنبهی عمومیتری دارد، اما عمدتا به درد کارشناسان تولید محتوای متنی میخورد.
انواع مختلف محتوا را میشناسید؟
خب حالا برویم سراغ سوال جذاب تولید محتوا چی نیست؟
- تولید محتوا انشا نیست
تولید محتوا، نوشتن متنی شاعرانه نیست. بنابراین اگر در مدرسه انشای خوبی داشتید و سودای نویسنده شدن در سر میپرورانید، باید بدانید که نویسندهای که در بستر بازاریابی محتوایی، متنی را خلق میکند با نویسندهی یک متن ادبی فرق دارد. شما باید علاوه بر تسلط بر اصول نویسندگی، بر مفاهیم بازاریابی هم تسلط خوبی داشته باشید و بدانید چطور متنی بنویسید که به اهداف بازاریابی محتوایی کمک کند.
- تولید محتوا مقاله دانشگاهی نیست
بعضی افراد هم از آن طرف بوم میافتند و تصور میکنند تولید محتوا یعنی نوشتن یک مقاله خشک دانشگاهی. من به فراخور کارم با رزومههای زیادی برخورد کردم که با مدارک دکترا و کارشناسی ارشد برای سمت تولید محتوا درخواست کار دادند و به مقالههای دانشگاهی خود استناد کردند.
حالا کاری به بوی نامطبوع این ماجرا نداریم که چرا چنین افراد تحصیلکردهای باید به دنبال تولید محتوای کلمهای به عنوان یک دورکار باشند و این خبر از فشل بودن سیستم آموزشی این کشور میدهد، اما شما لب مطلب را بچسبید. تولید محتوا یک فن است و برای آموختنش باید دوره بگذرانید.
- تولید محتوا کاری بدون تخصص نیست
مانند هر حرفهی دیگری، تولید محتوا هم پیش نیازهایی دارد. برای مثال شما نمیتوانید بدون آشنایی با اصول نگارشی و املایی، متنی درست بنویسید. پس تسلط بر اصول نگارشی و ویرایشی برای تولید محتوای درست ضروریست. مورد دوم در بحث تخصص، آشنایی با اصول بازاریابی محتواییست که باید حداقل به صورت مقدماتی با مفاهیم آن آشنا باشید تا بتوانید متنی موثر بنویسید.
حالا که ذهنتان از چی نیستها روشن شد، بیایید ببینیم تولید محتوا دقیقا چیست؟
تولید محتوا چیست؟
تولید محتوا چیست؟ تولید محتوای متنی، به طور کلی به برنامهریزی، نوشتن و ویرایش یک محتوا در بستر اهداف بازاریابی گفته میشود. این محتوا میتواند تولید یک پست وبلاگی باشد، یا سناریوی یک کلیپ یا پادکست. کپشن اینستاگرام و محتوای توییتر هم از همین خانواده محسوب میشود.
با شرکت در دوره بازاریابی محتوا منتوریکس یک شروع قدرتمند داشته باشید.
تولید محتوایی که ما از آن صحبت میکنیم، مشخصا در راستای اهداف بازاریابی محتوایی انجام میشود. برای درک این مساله توجه شما را جلب میکنم به بخشی از کتاب «بازاریابی پر محتوا» به قلم آقای جو پولیزی:
تفاوت بازاریابی محتوایی با محتوای صرف در این است که بازاریابی محتوایی باید برای کسبوکار نفعی داشته باشد، با هدف تحریک مشتری به اقدام سودآور، آگاهیبخش باشد و فرد را درگیر یا سرگرم کند.
بنابراین اگر شما بهترین محتوا را هم تولید کنید، اما به محقق شدن اهداف بازاریابیتان کمک نکند، این محتوا را باید بگذارید در کوزه و آبش را بخورید:D
چطور کارشناس تولید محتوا بشوم؟
اگر به نوشتن علاقه دارید و همزمان از مفاهیم بازاریابی هم لذت میبرید، پس راه را درست آمدهاید. برای قدم نهادن در وادی تولید محتوا باید چند ویژگی شاخص داشته باشید که بعضی از درون شما میجوشد و بعضی مهارتهایی هستند آموختنی. این مهارتها چه هستند؟
1. کنجکاو باشید
چقدر اهل گشتن و جستوجو هستید؟ برای شروع این حرفه بهتر است بدانید شما قرار است روزانه اطلاعات زیادی دریافت و همزمان اطلاعات زیادی را در قالب متن تولید کنید. پس باید حسابی کنجکاو باشید و از جستوجو لذت ببرید.
2. با زبان فارسی آشتی کنید
باور بفرمایید هیچ چیز به اندازهی داشتن اشتباهات فاحش نگارشی و املایی در متن یک کارشناس تولید محتوا آزاردهنده نیست. بنابراین اگر در این زمینه آوازهی خوبی ندارید، حتما روی دستور زبان فارسی و املای کلمات کار کنید. چطور؟ مطالعه به غنای خزانهی نوشتاری شما کمک بسیاری میکند، اما در عین حال خواندن چند کتاب مستقیم درباره اشتباهات رایج نگارشی و ویرایشی مثل سوخت جت است. برای آشنایی با این کتابها، کافیست مطلب من با عنوان «با خواندن این 7 کتاب از اشتباهات نگارشی در امان بمانید» را مطالعه کنید.
خواندن این مطلب هم پیشنهاد میشود: حواستان به این 16 اشتباه رایج در تولید محتوا باشد
3. اهل مطالعه باشید
قطعا کسی که به نویسندگی علاقه دارد، به مطالعه هم علاقهمند است. بنابراین برای داشتن ادبیات غنی، دامنهی لغات خوب و خلاقیت در نگارش، حتما مطالعه کنید.
4. با زبان انگلیسی میانهی خوبی داشته باشید
آشنایی متوسط با زبان انگلیسی و تسلط بر آن، شما را چند مرحله در این حرفه جلو میاندازد. برای تولید محتوای یونیک و دست اول، تقریبا همیشه با مقالات انگلیسی زبان مواجه میشوید و اگر انگلیسی ندانید در حوزه دیجیتال مارکتینگ کلاهتان پس معرکه است.
5. منابع خلاقیتتان را افزایش دهید
خلاقیت همیشه کارتان را یک سر و گردن بالاتر میبرد، بنابراین از هر منبعی که به رشد خلاقیتتان کمک میکند استفاده کنید. برای من، کتاب، فیلم، سریال، سفر و طبیعت منابع الهام هستند. ضمن اینکه میتوانید از دانستههایی که از طریق این منابع به دست آوردید، به شکل هنرمندانهای در متنتان بهره ببرید. آن وقت است که به امضای خودتان در محتوا میرسید و میتوانید در بازار شام این روزهای تولید محتوا حرفی برای گفتن داشته باشید.
6. از قدم نهادن در مسیر پیشرفت نهراسید
هیچکس در ابتدا عالی نیست. بهتر است کمالگرایی را کنار بگذارید و پا در میدان عمل بگذارید. نوشتن با تمرین کردن بهتر و بهتر میشود، اما بالاخره از یک جایی باید شروع کرد دیگر. پس مطمئن شوید که اطلاعات و مهارتهای پایه را در مورد این حرفه دارید و بعد جسارت به خرج بدهید و وارد میدان شوید. این حوزه مثل یک اقیانوس بی انتهاست و هر روز چیزی برای یاد گرفتن وجود دارد، پس از گام برداشتن در این اقیانوس پیشرفت نهراسید.
7. مفاهیم بازاریابی را بشناسید
فکر کنم چند باری تا همینجا اهیمت این مساله را جا انداخته باشم، اما بگذارید دوباره تاکید کنم که تولید محتوا در بستر بازاریابی محتوا معنا پیدا میکند و اگر میخواهید در این حوزه پیشرفت کنید، باید آشنایی نسبی با مفاهیم بازاریابی داشته باشید. برای مثال شما باید بدانید پرسونا چیست و برای چه کسی دارید تولید محتوا میکنید.
قیف بازاریابی را بشناسید و بدانید چه کاربردی دارد. اصلا این بازاریابی درونگرا که شده نُقل محافل دیجیتال مارکتینگ این روزها چیست و چرا بازاریابی محتوایی بخشی از آن محسوب میشود. میبینید؟ مفاهیم زیادی هستند که باید با آنها آشنا شوید.
8. رزومه خود را تقویت کنید
هیچ شرکتی بنابر علاقهی شما به تولید محتوا نمیتواند به شما اعتماد کند، پس برای تقویت رزومهی خود کاری کنید. شاید بپرسید چگونه؟ بیایید قسمت بعدی.
چطور رزومه خود را تقویت کنم؟
شاید بپرسید من که تازه اول راه هستم، چطور رزومه قوی داشته باشم؟ من در ادامه چند راهکار به شما معرفی میکنم که میتواند حسابی کمکتان کند.
- داشتن اکانت لینکدین
در اکانت لینکدین میتوانید مقاله بنویسید و منتشر کنید. پس این موضوع را جدی بگیرید و به چشم تقویت رزومه به آن نگاه کنید. مزیت دیگر فعالیت در لینکدین، ارتباط گرفتن با افراد فعال در حوزهی کاریتان است که باعث میشود توشهی خوبی به دست آورید.
- فعالیت در ویرگول
قبول دارم که داشتن بلاگ شخصی دردسرهای خاص خودش را دارد، پس وقت آن است به ویرگول فکر کنید. ویرگول همچون همتای خارجیاش Medium، بستری آماده برای نویسندگان مختلف فراهم کرده تا نوشتههایتان را با نام خودشان منتشر کنند. چه فرصتی از این بهتر برای دیده شدن؟
- گذراندن دورههای آنلاین
دورههای آنلاین و رایگان زیادی وجود دارد که به شما کمک میکند گامی رو به جلو در این حرفه بردارید. برای مثال سایت هاب اسپات دورههای بسیار خوبی در حوزه دیجیتال مارکتینگ و تولید محتوا دارد. با ثبتنام در سایت هاب اسپات و گذراندن دورههای آن میتوانید مدرک بگیرید و آن را به عنوان رزومه ارائه دهید.
با شرکت در دوره دیجیتال مارکتینگ منتوریکس، گامی موثر جهت ارتقا مهارتها و ورود به بازار کار بردارید.
چطور متنی بنویسم که هم مخاطب خوشش بیاید و هم گوگل؟
فوت کوزهگری دیگری که باید بیاموزید، نوشتن متنی دلرباست که هم قادر باشد دل مخاطب را ببرد و هم گوگل را. برای این کار چند ترفند یادتان میدهم:
- تیتر جذاب بنویسید
اولین برخورد مخاطب با متن شما در تبلیغات در گوگل از دریچهی تیتر اتفاق میافتد، پس باید آنقدری جذاب و کاربردی باشد که او را به خواندن متن شما ترغیب کند. نوشتن تیتر جذاب اصولی دارد که اپول عزیز در یک ویدئوی آموزشی سیر تا پیاز آن را به شما آموزش میدهد. برای دیدن این ویدئو، مطلب چطور تیتر اغواگر بنویسیم را ببینید.
- از مقدمه خوب غافل نشوید
یک متن خوب، از 3 قسمت مقدمه، بدنه و پایانبندی تشکیل میشود. برای آنکه مخاطب را بعد از یک تیتر خوب نگه دارید، لازم است مقدمهای جذاب هم بنویسید. برای جذاب نوشتن مقدمه سعی کنید از بدیهیات فاصله بگیرید. مخاطب سراغ اطلاعات ویکی پدیایی در متن شما نمیگردد، اگر هم بگردد شما با نوشتن اخبارگونهی آن در ابتدای متن، او را کسل میکنید. پس قوهی خلاقیتتان را به کار بیندازید و مقدمهای بنویسید که در عین کوتاه بودن، کنجکاوی مخاطب را برانگیزد.
برای سئویی کردن آن، بهتر است کلمه یا عبارت کلیدی را حداقل 2 بار در مقدمه تکرار کنید. دیگر اینکه به مخاطب نشان دهید در این مقاله قرار است جواب کدام سوالش را بگیرد و در نهایت شما که هستید که دارید این مطلب را به خوردش میدهید (اشاره به نام برند).
اگر میخواهید مفهوم مقدمهی جذاب را با گوشت و پوست و استخوانتان درک کنید، پیشنهاد میکنم مطالب همکارم امیرحسین را حتما بخوانید.
- به چگالی کلمات کلیدی دقت کنید
سئویی نوشتن متن به معنی ریختن کلمات کلیدی در متن نیست. در این صورت به ورطهی کیوورد استافینگ کشیده میشوید که اصلا پسندیده نیست. پس ضمن آنکه به چگالی کلمات کلیدی (بین 1 تا 3% متن) دقت میکنید، حواستان باشد در چنگال تکرار آن اسیر نشوید.
بیشتر بخوانید: چگالی یا تراکم کلمات کلیدی چطور محاسبه میشود؟
- از انواع اشکال محتوا استفاده کنید
یک متن خشک مخاطب را خسته میکند، قبول دارید؟ پس برای غنای مطلبتان سعی کنید از انواع تصاویر، فایل ویدئویی یا صوتی، نقل قول از افراد سرشناس و سوتیترها کمک بگیرید.
- داستان بگویید
روز اولی که شروع به کار کردم، قرار بود از جاذبههای چابهار بنویسم. بعد از کلی وسواس و صد البته استرس برای آبرومندانه پاس کردن اولین تسک، متن را به مدیرم تحویل دادم. کمی از متن را که خواند با نگاهی متعجب برگشت و به من گفت: متن آزمایشیات را که خیلی بهتر نوشته بودی! احتمالا میتوانید فعل و انفعالات درونی من در آن لحظه را حدس بزنید.
اما مدیرم باتجربهتر از این حرفا بود. به من گفت جوری بنویس که انگار داری چیزی را برای دوستت تعریف میکنی (اهمیت داستان سرایی). بعد هم با گفتن چند نکتهی مثبت از کارم و یادآوری نقطه ضعفها از من خواست متن را دوباره بنویسم. این شد که من هم تمام توانم را به کار بردم و نهایتا متنی نوشتم که مورد تحسین قرار گرفت.
بنابراین شما هم سعی کنید روی مهارت داستان سراییتان کار کنید. اگر دوست دارید در این زمینه بیشتر بدانید، کافیست نگاهی به مجموعه مقالات داستان سرایی ما بیندازید. بعضی از مقالهها با آموزش ویدئویی همراه هستند، آن هم ویدئوهای بسیار جذاب:)
- از پایانبندی غافل نشوید
راستش را بخواهید رها کردن یک متن بدون نتیجهگیری و پایانبندی، مثل رها کردن مخاطب در جادهای بی انتهاست. تازه بعضی مخاطبان آنقدر عجول هستند، که دوست دارند نتیجهی مطلب را خیلی جمعوجور و خلاصه ببینند. پس سعی کنید در انتهای نوشتههایتان یک پایانبندی خوب، خلاصه و شامل نکات کلیدی مطلبتان قرار دهید.
- کال تو اکشن جا نمانَد
در انتهای همهی این راهی که با مخاطب آمدید، حیف است نظرش را نخواهید. از او مستقیما سوال بپرسید و ببینید چه نظری دربارهی موضوع مورد بحثتان دارد. گاهی اوقات هم میتوانید او را به چالش بکشید و دلایل موافقت یا مخالفت او را جویا شوید.
- متنتان را هرچند وقت یکبار بازبینی کنید
بسیاری از موضوعات در طول زمان دستخوش تغییرات میشوند. اگر مقالهی شما اهمیت زیادی برای اهداف بازاریابی محتواییتان دارد، هر چند وقت یکبار به آن سر بزنید و تغییراتی در آن اعمال کنید. این کار هم ارزش سئویی دارد و هم به غنیتر شدن متن خودتان در طول زمان و بهینه سازی نرخ تبدیل کمک میکند.
کارشناس تولید محتوا چقدر درآمد دارد؟
- از هر چه بگذریم، سخن پول خوشتر است! بالاخره شما هرچقدر هم عاشق یک کاری باشید، بحث درآمد هم مهم است. content writer بودن بسته به سطح و تجربهای که دارید میتواند درآمد مختلفی برایتان داشته باشد.
- اگر سابقه ندارید و میخواهید به تازگی کار خود را شروع کنید، حقوقتان در حدود حقوق پایه وزارت کار خواهد بود.
- در عین حال میتوانید پروژههای دیگری را به صورت دورکاری قبول کنید تا درآمد بیشتری برایتان داشته باشد. اکثر پروژههای دورکاری دستمزد شما را به ازای تعداد کلمه حساب میکنند.
- اگر کمی باتجربهتر باشید و بتوانید برای کانالهای مختلف توزیع محتوا (اینستاگرام، توییتر، سناریونویسی برای یوتیوب و…)، تولید محتوا کنید، آن وقت درآمدی حداقل 5 میلیون تومانی خواهید داشت (در سال 1400).
پلهی بالاترش چیست؟ بیایید قسمت بعدی.
آینده کارشناس تولید محتوا چیست؟
اگر نمیخواهید در حد یک content writer صرف باقی بمانید، باید به فکر پیشرفت باشید و وسعت دیدتان را بیشتر کنید. این را یادتان باشد که شناخت و تسلط بر محتوا خیلی جاهای دیگر به کارتان میآید. بنابراین پر بیراه نیست اگر بگوییم تولید محتوا به نحوی مادر سایر شاخههای دیجیتال مارکتینگ محسوب میشود. آیندهی شغلی که انتظارتان را میکشد:
- استراتژیست محتوا
اهل برنامهریزی و تعریف اهداف چالشی هستید؟ این سمت برای کسانی مناسب است که دوست دارند پا را فراتر از کارشناس تولید محتوای صرف بگذارند. کل محتوای یک سازمان (در همهی کانالهای توزیع) همچون مومی در دستان یک استرتژیست محتوا جا دارد.
تفکر استراتژیک دارید؟
اوست که برنامهریزی بلندمدت میکند که چه محتوایی در چه زمانی و توسط چه کسی تولید شود و نهایتا در چه کانال توزیعی و باز هم در چه زمانی منتشر گردد. اگر یادتان باشد این موضوع را در مطلب تقویم محتوایی به تفصیل توضیح دادهام.
استراتژیست محتوا در مورد لحن و سبک تولید محتوا تصمیم میگیرد، برنامههای عملیاتی در راستای هماهنگ کردن محتوا با اهداف بازاریابی شرکت میچیند و در نهایت جلسات ارزیابی محتوایی برگزار میکند.
- مدیر محتوا
بعد از چند سال تجربه اندوزی در سمت کارشناس تولید محتوا، شاید دوست داشته باشید به سمت مدیریت فکر کنید. مدیر محتوا کسیست که مسئولیت مستقیم نظارت بر محتوای ارائه شده در سازمانش را بر عهده دارد. همچنین ممکن است مسئول ایجاد، ویرایش، بازبینی و اصلاح متون از پیش منتشر شده هم باشد. ارزیابی محتوا براساس KPIهای کسبوکار و ارائهی راه حلهایی برای بهبود آن هم از جمله وظایف مدیر محتواست.
احتمالا این سوال برایتان پیش آمده که چرا وظایف استراتژیست محتوا تقریبا شبیه وظایف مدیر محتواست؟ بگذارید اینطور به شما بگویم که اگر سازمانی بزرگ را مدنظر بگیرید، معمولا وظایف استراتژیست محتوا با مدیر محتوا متمایز است و هر کدام شرح وظایف خودشان را دارند. در این حالت وظیفهی مدیر محتوا کلانتر است و باید توانایی بالایی برای نظارت بر ایدهها، محتواها، کانالهای توزیع و بازخورد محتوا داشته باشد. اما در سازمانهای کوچک ممکن است هر دو کار را یک نفر انجام دهد.
- کارشناس دیجیتال مارکتینگ
ممکن است بعد از مدتی کار کردن در این فضا، شیفتهی سایر شاخههای دیجیتال مارکتینگ هم بشوید، برای مثال سئو، گوگل ادز، گوگل آنالیتیکس و… در این صورت شما میتوانید به کسب تخصص در سایر زمینههای دیجیتال مارکتینگ هم فکر کنید و خودتان را برای مسئولیتهای بیشتری آماده کنید. آژانس دیجیتال مارکتینگ منتوریکس در ارائه خدمات سئو، از کارشناسان محتوای با تجربه و حرفه ای استفاده می کند.
سخن آخر
شیفتگان محتوای عزیز، رسیدیم به ایستگاه آخر! سعی کردم در این مطلب به شما از تجربهی زیستهی خود به عنوان کارشناس محتوا نویسی بگویم. اینکه تولید محتوا چیست و چی نیست، به چه کسی content writer میگویند، چطور میتوان یک کارشناس تولید محتوا شد و چه آیندهای پیش روی شما به عنوان content creator قرار دارد. امیدوارم این مطلب حسابی به کارتان بیاید و جواب سوالاتتان را داده باشد. اگر نکتهای برایتان مجهول مانده یا سوالی از من دارید، خوشحال میشوم برایم کامنت بگذارید تا با هم یک گپ دوستانه بزنیم.
اگر این مطلب را دوست داشتید، پیشنهاد میکنم مطلب 0 تا 100 گوگل ادزکار شدن در ایران به قلم همکارم شیما را هم مطالعه کنید. همچنین یادتان باشد برای مشاوره دیجیتال مارکتینگ شرکتتان میتوانید روی ما منتوریکسیها حساب باز کنید. کافیست با ما تماس بگیرید و فرم مشاوره را پر کنید.
ارادت..
ممنون بابت مقاله خوبتون
میخواستم بدونم برای محتوای متنی نیازی به یادگیری برنامه نویسی هست؟
اگر نه چطور و با چ ابزارهایی نوشته و محتوای خودمون رو در سایت بارگزاری کنیم یا به دست برنامه نویس سایت بدیم؟
سلام، وقت بخیر
خیر نیازی نیست. شما محتوای خودتون رو در اختیار ادمین سایت موردنظر قرار میدین و ایشون مطلب رو بارگذاری میکنه،
یا خودتون اگر دسترسی داشته باشین به صورت مستقیم در سامانه مدیریت محتوا لاگین می کنید و مطلب رو بارگذاری می کنید.